بررسی تاثیر بافت خاک بر برخی ویژگی های خاک و تولید گونه Bromus tomentellus با تاکید بر رطوبت قابل دسترس خاک (مطالعه موردی: مرتع حسنجون طالقان)

مهمترین عامل محدود کننده تولید گیاهان کمبود رطوبت خاک است. بافت خاک در افزایش و کاهش ذخیره رطوبتی خاک و در نتیجه تولید گیاهان به ویژه در مناطق نیمه خشک موثر است. در این پژوهش اثر بافت خاک بر برخی خصوصیات خاک و تولید گونه bromus tomentellus با تاکید بر رطوبت قابل دسترس خاک بررسی شد. بدین منظور ابتدا نقشه واحدکاری به روش ژیومورفولوژی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) در مقیاس 1:25000 تهیه و سپس به حفر پروفیل تا عمق ریشه‌دوانی گیاه در هر یک از واحدها اقدام شد. در آزمایشگاه برای 30 نمونه خاک مقادیر ph، ec، n، p، k، oc، caco3، fc، wp به منظور بررسی ارتباط آنها با بافت خاک اندازه‌گیری شد. نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی سیستماتیک در قالب 15 پلات 1×1 متر مربعی و در طول 2 ترانسکت به طول 150 متر انجام شد. برای مقایسه آب قابل دسترس در بافت‌های مختلف موجود در منطقه به طور جداگانه، از تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار آب قابل دسترس به‌ترتیب در خاک های با بافت رسی و شن لومی با درصد رطوبت در ظرفیت زراعی 2/0 درصد در خاک رسی و 1/0 درصد در خاک شن لومی است، بنابراین خاک های سنگین با مقادیر بالاتر رس مقدار بیشتری از رطوبت خاک را در خود ذخیره می کنند. ویژگی‌های اسیدیته، هدایت الکتریکی و کربن آلی بین گروه‌های مختلف بافتی تفاوت معنی‌داری نشان ندادند، در حالی‌که سایر ویژگی‌های مورد مطالعه بین برخی گروه‌های بافتی از تفاوت معنی‌دار برخوردار بودند. نتایج مربوط به تولید نیز نشان داد که بالاترین و پایین ترین مقدار تولید به ترتیب به خاک های لومی با مقدار 63/18 کیلوگرم در هکتار و خاک‌های شنی لومی با مقدار 71/3 کیلوگرم در هکتار مربوط است.