بررسی تغییرات زمانی و مکانی تجمع املاح در اندام ها و خاک زیراشکوب گونه زالکچه ((Salsola arbusculiformis

این پژوهش با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی تجمع نمک ها در اندام های بوته زالکچه (salsola arbusculiformis) در مراتع گرمه، شمال شرق ایران انجام شد. نمونه های خاک (سطحی و عمقی) از زیراشکوب گیاه و فضای باز مجاور در سه زمان فصل رشد (شروع رشد رویشی، گلدهی و پایان بذردهی زالکچه) تهیه شد. نمونه های برگ نیز در سه زمان، ولی نمونه‌های ساقه و ریشه تنها در آخر فصل رویش، تهیه شد. مقایسه پارامترها بین خاک فضای باز و زیراشکوب به روش t جفتی و بررسی تغییرات زمانی عناصر در اندام های گیاه به روش تحلیل واریانس با استفاده از نرم‌افزار spss 16 انجام شد. اسیدیته در زیراشکوب زالکچه (94/8) بیش از فضای باز بود. در خاک سطحی زیراشکوب مقدار سدیم (mg/lit)1121، هدایت الکتریکی (ds/m) 56/5 و نسبت جذب سدیم بیش از مقدار آنها در خاک سطحی فضای باز بود؛ ولی از نظر عنصر منیزیم تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. مقدار سدیم در برگ 17 برابر مقدار آن در ریشه (mg/kg1266) و ساقه، مقدار پتاسیم در برگ 5/2 برابر ریشه (mg/kg1820) و 2 برابر مقدار آن در ساقه و همچنین مقدار منیزیم برگ 7 برابر ساقه (mg/kg1424) و 4 برابر مقدار آن در ریشه بود. مقدار سدیم برگ در طی فصل افزایش، پتاسیم کاهش و منیزیم بدون تغییر بودند. نتیجه‌گیری: گیاه زالکچه املاح را از خاک عمقی جذب و در برگ ذخیره می کند. پس از ریزش برگ ها، نمک های آنها باعث قلیایی‌شدن خاک می شود، که می‌تواند باعث کاهش تنوع زیستی گیاهی و استقرار نهالهای جدید در زیر بوته شود.