بررسی اثر شدت های مختلف برداشت و فصل رویش بر تغییرات ذخایر کربوهیدرات محلول اندام هوایی گونه های Stipa Hohenackeriana و Salsola Laricina (مطالعه موردی: خشکه رود ساوه)

تحقیق حاضر با هدف روشن ساختن اثر شدت های مختلف برداشت، فصل رویش و نوع گونه گیاهی بر روند تغییرات ذخایر کربوهیدرات محلول دو گیاه مرتعی انجام شد. برای انجام این تحقیق از یکی از سایت های تحقیقاتی که توسط مووسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور به منظور انجام طرح ملی بررسی حد بهره برداری مجاز گونه های مهم مرتعی در مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران انتخاب و قرق شده بود، استفاده شد. بر اساس دستورالعمل طرح ملی مذکور در هر سایت از هر گونه 40 پایه انتخاب و از سال 1389-1386 سطوح برداشت شامل شاهد، 25، 50 و 75 درصد بر روی آن ها اعمال شد. نمونه‌برداری از پایه های گیاهی تحت تیمار در 2 فصل بهار و پاییز انجام شد. اندازه گیری کربوهیدرات های محلول نمونه ها با استفاده از روش فنل- اسید سولفوریک انجام شد. برای انجام تجزیه و تحلیل داده ها پس از انجام تجزیه واریانس، از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد اثر گونه و فصل بر مقدار کربوهیدرات محلول بخش هوایی دو گونه معنی دار می باشد. هم در فصل بهار و هم در فصل پاییز گونه stipa hohenackeriana در مقایسه با گونه salsola laricina از مقدار ذخیره کربوهیدات بالاتری برخوردار بود ضمن آنکه در گونه اول کربوهیدرات فصل بهار در حدود 3 برابر و در گونه دوم در حدود 2 برابر مقدار آن در پاییز بود. در بررسی اثر تیمارهای شدت برداشت بر مقدار ذخایر کربوهیدرات محلول بخش هوایی با توجه به گروه بندی آزمون دانکن، در هر دو گونه تیمار شاهد با بیش ترین مقدار کربوهیدرات در یک گروه، تیمارهای 25 و 50 درصد برداشت با میانگین کمتری نسبت به شاهد در گروهی جداگانه و تیمار 75 درصد برداشت با کم ترین مقدار در گروه دیگری قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده و در نظر گرفتن مسایل مدیریتی مرتع اگر چه بین سطوح برداشت 25 و 50 درصد اختلاف معنی داری از نظر ذخیره کربوهیدرات وجود نداشت، سطح برداشت 50 درصد را می توان به عنوان سطح بحرانی ذخایر کربوهیدرات در هر دو گونه stipa hohenackeriana وsalsola laricina توصیه کرد.