مدل‌سازی رویشگاه بالقوه گونه گون زرد (Astragalus Verus Olivier) با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک

مطالعه حاضر با هدف تهیه نقشه پراکنش بالقوه گونه astragalus verus در مراتع منطقه فریدون‌شهر استان اصفهان با وسعتی حدود 1000 کیلومتر مربع انجام شد. با استفاده از داده‌های حضور این گونه‌ در منطقه مطالعاتی و نقشه متغیرهای محیطی (توپوگرافی، اقلیمی و خاک) تهیه و با به‌کارگیری مدل تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک (enfa) نقشه رویشگاه پتانسیل گونه تولید شد. برای رسیدن به این هدف ابتدا با بررسی‌های اولیه نقشه های پوشش گیاهی موجود و پیمایش زمینی مرز تیپ گیاهی a. verus تهیه شد. سپس تعداد 50 سایت به‌صورت تصادفی-طبقه‌بندی شده انتخاب و حضور این گونه در آن ثبت شد. برای تهیه‌ نقشه‌ متغیرهای خاک از داده‌های مربوط به 70 پروفیل خاک و برای نقشه‌ متغیرهای اقلیمی از داده‌های 10 ایستگاه هواشناسی معرف منطقه استفاده شد. تعداد 9 متغیر خاک و 19 متغیر اقلیمی با استفاده از روش‌های زمین آمار تولید و به همراه 3 متغیر فیزیوگرافی در اندازه تفکیک مکانی 90×90 متر به عنوان ورودی‌های مدل enfa استفاده شد. مهمترین عوامل محیطی تاثیرگذار بر پراکنش این گونه به‌ترتیب هدایت الکتریکی خاک، میزان کلسیم‌ کربنات، اسیدیته‌ خاک، شیب و متوسط دمای ماهیانه بودند. ارزیابی مدل با استفاده از ضرایب آماری کاپا و سطح زیر منحنی‌ پلات‌های roc و اعتبارسنجی متقابل انجام شد که به‌‌ترتیب برابر 69/0، 85/0 و 95 درصد تعیین شدند که نشان‌دهنده دقت بالای نقشه تولید شده می‌باشد. با توجه به ارزش دارویی و صنعتی گونه مورد مطالعه، از نقشه تهیه شده می توان در برنامه های حفاظتی و اصلاحی مرتع استفاده کرد و مناطق در حال خطر را شناسایی کرد.