مدل‌سازی پراکنش رویشگاه گونه های گیاهی در مراتع حوض سلطان قم با روش آنتروپی حداکثر

پژوهش حاضر به‌‌منظور پیش‌بینی پراکنش جفرافیایی گونه‌های گیاهی، یافتن عوامل محیطی مهم و بررسی دامنه تحمل این گونه ها نسبت به این عوامل در مراتع حوض سلطان استان قم انجام شد. با توجه به هدف، اطلاعات پوشش گیاهی و عوامل رویشگاهی از قبیل پستی و بلندی، اقلیم، زمین‌شناسی و خاک جمع‌آوری شد. نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی-سیستماتیک از طریق پلات‌گذاری در امتداد 4 ترانسکت 1000-200 متری انجام شد. سطح پلات‌ها با توجه به نوع گونه‌های موجود، به روش سطح حداقل بین 2 تا 25 متر مربع و تعداد آنها با توجه به تغییرات پوشش گیاهی و روش آماری 60 پلات تعیین شد. برای اندازه‌گیری خصوصیات خاک نیز در ابتدا و انتهای هر ترانسکت یک پروفیل حفر و از دو عمق 30-0 و80-30 سانتی‌متر نمونه خاک برداشت شد. نقشه متغیرهای محیطی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و زمین آمار تهیه شد. سپس نقشه های پیش بینی مربوط به پراکنش گونه ها با استفاده از روش مدل‌سازی آنتروپی حداکثر تهیه شد و میزان تطابق نقشه های پیش بینی با نقشه های واقعی با استفاده از ضریب کاپا و دقّت مدل‌های حاصل با استفاده از auc مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش، متغیرهای هدایت الکتریکی، رطوبت اشباع، آهک، اسیدیته و بافت خاک مهمترین ویژگی‌های هستند که باعث تفکیک رویشگاه‌های مورد مطالعه شده اند. همچنین میزان تطابق نقشه های پیش بینی با نقشه های واقعی برای گونه های tamarix passerinoides و seidlitzia rosmarinus در سطح متوسط (ضریب کاپای 41/0 و 54/0 درصد) و برای رویشگاه‌های halocnemum strobilaceum و artemisia sieberi، در سطح خیلی خوب (ضریب کاپای 74/0 و 7/0) ارزیابی شد.