بررسی بانک بذر خاک در شدت های مختلف چرایی در مناطق آتریپلکس‌کاری شده (مطالعه موردی: قطعه چهار شهریار)

این مطالعه با هدف بررسی تغییرات بانک بذر خاک در شدت های چرایی مختلف در مناطق آتریپلکس‌کاری شده قطعه چهار شهریار انجام شد. برای این منظور 4 منطقه با این شرح انتخاب شد؛ مناطق آتریپلکس‌کاری شده 18 ساله با شدت‌های چرای کم، متوسط و بدون چرا (قرق) و منطقه شاهد (قرق بدون بوته‌کاری). نمونه‌برداری به روش تصادفی سیستماتیک در طول 4 ترانسکت 200 متری در هر منطقه انجام شد. 5 پلات یک متر مربعی به فواصل 50 متری در طول هر ترانسکت (جمعا 20 پلات در هر منطقه) مستقر شد. نمونه های خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی‌متر بوسیله اگری به قطر 5/2 سانتی‌متر برداشت و به گلخانه منتقل شدند و در بستر مناسب کشت شدند. بررسی اندازه بانک بذر خاک به روش ظهور گیاهچه به مدت 6 ماه انجام شد. برای بررسی تاثیر چرا و عمق خاک و همچنین اثر متقابل آنها بر خصوصیات بانک بذر خاک شامل تراکم و تنوع گونه ای از تجزیه واریانس چند عاملی استفاده شد. در مواردی که اثر متقابل چرا و عمق معنیدار بود، از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و دانکن برای مقایسه هر کدام از خصوصیات بانک بذر خاک در هر کدام از عمق های خاک بین مناطق مختلف استفاده شد. همچنین برای مقایسه هر کدام از خصوصیات بانک بذر خاک بین دو عمق هر منطقه از آزمون t جفتی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تراکم بذر در عمق 5-0 سانتی متری به‌ترتیب با متوسط 3535، 2641، 1759 و 908 عدد بذر در متر مربع متعلق به منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله قرق، منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله با شدت چرای کم، منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله با شدت چرای متوسط و منطقه شاهد بود. همچنین در عمق 10-5 سانتی متری بیشترین تراکم بذر به‌ترتیب با متوسط 945، 607، 262، 122 عدد بذر در متر مربع متعلق به منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله قرق، منطقه آتریپلکس کاری 18 ساله با شدت چرای متوسط، منطقه شاهد و منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله با شدت چرای کم بود. همچنین بررسی تنوع گونه ای بانک بذر نشان داد که بیشترین تنوع گونه ای در عمق 5-0 سانتیمتری با میانگین 12/3 برای شاخص تنوع شانون مربوط به منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله با شدت چرای متوسط بود. در عمق 10-5 سانتی متری تنها بین منطقه آتریپلکس‌کاری 18 ساله با شدت چرای کم (با میانگین 65/0) با 3 منطقه دیگر اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. بررسی تراکم و تنوع گونهای بانک بذر بین دو عمق در هر منطقه نیز نشان داد که در تمامی مناطق مورد مطالعه با افزایش عمق تراکم و تنوع گونه ای بانک بذر خاک کاهش یافت.