تاثیر چرای دام بر ارتباط بین پوشش گیاهی و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: مراتع واز)

به‌طور کلی می توان انتظار داشت که تاثیر عوامل غیر زنده بر پوشش گیاهی در حضور یک عامل سومی مانند چرای دام تغییر نماید. این تحقیق به‌منظور بررسی اثر عوامل خاکی بر پراکنش گونه های گیاهی در مناطق چرا شده و قرق در مراتع واز استان مازندران انجام شد. نمونه گیری به روش سیستماتیک تصادفی صورت گرفت. در هر منطقه، دو ترانسکت در جهت شیب عمومی و دو ترانسکت عمود بر جهت شیب عمومی مستقر شد. در طول هر ترانسکت، 7 پلات یک متر مربعی مستقر و در نهایت 28 پلات در داخل قرق و 28 پلات در خارج از قرق مستقر شد. در داخل پلات ها، فهرست گیاهان موجود و درصد تاج پوشش آنها تعیین شد. همچنین در داخل هر پلات از عمق 30-0 سانتی‌متری خاک برداشت شد و خصوصیات وزن مخصوص ظاهری، درصد تخلخل، درصد رطوبت نسبی، ec، ph، ماده آلی(کربن) و ازت اندازه گیری شد. به‌منظور تعیین همبستگی پراکنش گونه های گیاهی با خصوصیات خاکی از تجزیه چند متغیره استفاده شد. رج‌بندی جوامع گیاهی با استفاده از نرم‌افزار canoco با توجه به خصوصیات مورد بررسی به روش تجزیه تطبیقی متعارفی (dca، rda) انجام شد. نتایج نشان داد در منطقه چرا شده، ec و ازت و در منطقه قرق، ec و کربن خاک تاثیر معنی داری بر پراکنش گونه های گیاهی داشتند. از طرفی مقادیر ویژه محور ها در منطقه چرا شده بسیار پایین بود، بنابراین در منطقه چرا شده عوامل دیگری به جز عوامل خاکی پراکنش گونه های گیاهی را تحت تاثیر خود قرار داده است. توصیه می شود تحقیقاتی که به بررسی ارتباط پوشش گیاهی با عوامل خاکی می‌پردازد، در مناطق قرق انجام شود تا اثر عوامل دیگر (مانند چرا) حذف شده و نتایج به واقعیت نزدیک تر باشد.