اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک گونه Boiss. Fortuynia bungei

شب بوی بیابانی یا قلم (bungei boiss. fortuynia) یکی از گونه‌های مهم مرتعی سازگار در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که در سطح گسترده ای از این مناطق پراکنش دارد. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک این گیاه، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد اجرا شد. در این آزمایش، تیمارهای رطوبتی شامل تیمار 100، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که مقدار رطوبت خاک بر ویژگی‌های ارتفاع گیاه، قطر، حجم تاج پوشش، طول برگ، سطح کل برگ، تعداد و طول انشعابات اصلی و فرعی، نسبت شاخه به برگ، شاخص سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی و وزن ریشه دارای تاثیر معنی داری (01/0p < ) بود. بیشترین ارتفاع گیاه، قطر، حجم تاج پوشش به‌ترتیب با میانگین 33/40 سانتی متر، 16/28 سانتی‌متر، 4/134110 سانتی متر مکعب مربوط به تیمار100 درصد ظرفیت زراعی و کمترین میزان به ترتیب با 87/28 سانتی متر، 38/12سانتی متر، 6/18656 سانتی متر مکعب به تیمار 25 درصد ظرفیت زراعی مربوط بود. بیشترین نسبت شاخه به برگ مربوط به تیمار50 درصد ظرفیت زراعی با نسبت 86/9 بوده و کمترین میزان مربوط به تیمار 100 و 25 درصد ظرفیت زراعی با نسبت 5/5 بود. تنش رطوبتی بر صفاتی چون نسبت ریشه به شاخه و ضخامت برگ تاثیرمعنی-داری نداشت. به طور کلی نتایج این تحقیق حاکی از این مطلب است که گونه bungei f. با به‌کارگیری برخی مکانیسم های دفاعی در برابر تنش خشکی از قبیل کاهش معنی دار ارتفاع، قطر و حجم تاج پوشش، تعداد و طول انشعابات اصلی و فرعی، وزن اندام هوایی و در نهایت افزایش نسبت شاخه به برگ قابلیت تحمل شرایط خشک را دارا می باشد. بهره‌برداری از پتانسیل علوفه ای آن و همچنین بهره گیری از ظرفیت زینتی آن مستلزم تامین آب کافی برای رشد مطلوب است.