مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه Eurotia ceratoides (L.) C.A.M. با کاربرد روش تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی (ENFA) در مراتع شمال شرق سمنان

گونه eurotia ceratoides (l.) c.a.m. از گیاهان مهم و با ارزش مرتعی است که اغلب به‌صورت گونه همراه و به‌ندرت به‌عنوان گونه غالب در مراتع مشاهده می‌شود و اهمیت زیادی در حفاظت خاک و تولید علوفه دام ها دارد. تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی روش تجزیه چندمتغیره برای مطالعه توزیع جغرافیایی گونه ها تنها در مقیاس داده های حضور و عوامل محیطی در منطقه شمال شرق سمنان با استفاده از روش های میانیابی و enfa (ecological niche factor analysis) است. برای این منظور از داده‌های مکانی حضور این گونه به‌عنوان مکان‌های مناسب بالفعل برای رویش آن و بررسی شرایط محیطی (خاک و پستی و بلندی) این مناطق برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آن استفاده شد. برای نمونه برداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 750 متری مستقر و در هر ترانسکت 15 پلات با فواصل50 متر مستقر شد. در این مطالعه، اندازه پلات به روش سطح حداقل برای رویشگاه های شمال شرق سمنان تعیین شد. در هر تیپ رویشی با توجه به تغییرات پوشش گیاهی و عوامل محیطی در 6 پروفیل از دو عمق 2-0 و 80-20 سانتی‌متر، نمونه برداری از خاک انجام شد و مختصات جفرافیایی مناطقی که گونه e. ceratoides حضور داشت با gps تعیین شد. با وارد کردن لایه های اطلاعاتی در مدل مناسب و اعمال تجزیه‌های آماری مورد نیاز در نرم‌افزار biomapper، نقشه رویشگاه های بالقوه این گونه ایجاد شد. نتایج نشان داد که 15000 هکتار معادل 20 درصد از کل سطح منطقه رویشگاه بالقوه گونه e. ceratoides به‌شمار می‌رود. برای بررسی صحت این مدل از نمایه boyce استفاده شد و میزان صحت مدل برابر با 2/93 درصد ارزیابی شد. میزان تطابق نقشه تهیه‌شده با نقشه واقعی پوشش گیاهی نیز با استفاده از ضریب کاپا محاسبه شد که نشان‌دهنده تطابق خوبی بود (ضریب کاپای 85/0). بررسی ویژگی‌های رویشگاهی گونه e. ceratoides و مطالعه عوامل حاشیه‌گزینی و تخصص گرایی نشان داد که این گونه در مناطق با اسیدیته 8-8/7، هدایت الکتریکی 26/0-17/0 دسی‌زیمنس بر متر، بافت لومی- شنی و در ارتفاع 2200-16000 متر از سطح دریا پراکنده است.