بررسی سهم مرتع در درآمد دامداری خانوار عشایری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز همیان)

مراتع اصلی‌ترین منبع تامین نیاز غذایی دام در ایران است که با مساحتی حدود 90 میلیون هکتار بخش اعظمی از خاک کشور را به خود اختصاص داده است. جامعه عشایری کشور جامعه‌ای است که اساس زندگی آن‌ بر پایه دامداری و بهره‌برداری از مراتع بنا شده ‌است. اگرچه تولید گوشت و سایر فرآورده‌های دامی مهمترین و موثرترین دستاورد بهره‌برداری از مراتع در معیشت و اقتصاد خانوار عشایر است، اما همچنان جایگاه و سهم این بخش از منابع‌طبیعی در درآمد این بهره‌برداران به‌خوبی شناخته نشده ‌است. بنابراین؛ تحقیق حاضر را می‌توان گامی برای شناخت و بررسی نقش و سهم مرتع در درآمد دامداری بهره‌برداران مراتع مناطق عشایری دانست. در این بررسی تعداد دام، درآمد خالص، ناخالص، درآمد و هزینههای دامداری بهرهبرداران عشایری، درآمدهای حاصل از مرتع و مدت زمان بهرهبرداری از علوفه مراتع و نیز انواع منابع تامین نیازهای غذایی دام این بهرهبرداران مطالعه شد. اطلاعات این تحقیق به?روش پیمایشی و از طریق تکمیل پرسش‌نامه به?روش تصادفی از 50 خانوار بهره‌بردار عشایری حوزه آبخیز همیان از توابع شهرستان کوهدشت استان لرستان جمع‌آوری شد. . برای تجزیه و تحلیل از تجزیه واریانس یکطرفه و مقایسه میانگین با آزمون چند دامنه دانکن استفاده شد. بر اساس نتایج، سهم مرتع در درآمد خانوارهای بهره‌بردار عشایری حدود 70 درصد درآمد خالص دامداری آنهاست. این یافته‌ نشان‌دهنده میزان اتکا اقتصادی و معیشتی بهره‌برداران عشایری به مراتع است.