تاثیر تلقیح ازتوباکتر و سودوموناس در کاهش اثرات تنش خشکی در dactylis glomerata l.

سابقه و هدف: یکی از دلایل عمده اختلال در رشد و نمو گیاهان وجود شرایط نامطلوب محیطی مانند خشکسالی است که منجربه بروز تنش در گیاهان شده و بقای آن ها را دچار مخاطره می سازد. این درحالی است که تحقیقات نوین بهره گیری از میکروارگانیسم های خاکزی به خصوص باکتری های محرک رشد گیاه را که در رشد گیاهان و همچنین چرخه عناصر غذایی درخاک دخالت دارند را به منظور کاهش آثار منفی تنش های محیطی توصیه می کند. تحقیق حاضر به منظور مطالعه تاثیر باکتری های محرک رشد گیاه بر جوانه زنی، رشد و جذب برخی عناصر غذایی در dactylis glomerata l. در شرایط تنش خشکی انجام شد. مواد و روش ها: تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور اول کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح در نظر گرفته شد که عبارت بودند از: کنترل (c، هیچ کود زیستی در این تیمار استفاده نشد)، a=azotobacter vinelandii، p= pantoea agglomerans+pseudomonas putida  و a+p (کاربرد ترکیبی ازتوباکتر و سودوموناس). فاکتور دوم تنش خشکی بود که در سه سطح در نظر گرفته شد و شامل fc (ظرفیت زراعی)، 0.4 ظرفیت زراعی (fc0.4) و 0.7 ظرفیت زراعی (fc0.7) بود. برای تلقیح کودهای زیستی (به صورت پودر) مقدار نیم گرم از هر کود خالص در نیم لیتر آب حل شد و بذرها با محلول آغشته گردید. برای اعمال تنش های خشکی ابتدا ظرفیت زراعی خاک با استفاده از روش وزنی تعیین شد. سپس براساس عدد پایه محاسبه شده برای ظرفیت زراعی مقدار آب لازم برای اعمال تنش های خشکی محاسبه شد. برای محاسبه درصد و سرعت جوانه زنی، شمارش نهال ها به صورت روزانه انجام شد. گونه‌های گیاهی بعد از90 روز برداشت شدند. طول ساقه و ریشه، وزن خشک زیست توده گیاهی و مقدار جذب نیتروژن، فسفر، پتاسیم، روی، آهن، منگنز توسط گیاه اندازه گیری گردید. مورد تجزیه واریانس چندطرفه با استفاده از نرم افزار spss  قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن (سطح 5 درصد) استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که بیش ترین و کم ترین جوانه زنی به ترتیب، مربوط به تیمار aدر سطح fc0.7و تیمار کنترل در fc0.7بود. تیمار a+p در مقایسه با کاربرد جداگانه کودهای زیستی تاثیر کمتری در کاهش تنش خشکی بر جوانه زنی گیاه داشت. حداکثر طول ساقه و ریشه و وزن خشک گیاه مربوط به تیمار ازتوباکتر در تنش 0.4 بود. درحالی که تیمار p در تنش 0.4 کم ترین طول ریشه و ساقه و وزن خشک گیاه را داشت. حداکثر جذب پتاسیم توسط گیاه در تیمار a در شرایط fc و بیشترین مقدار آهن و روی در کاربرد سودوموناس در تنش 0.7 اندازه گیری شد. تیمار a+pدر تنش 0.4 کمترین جذب آهن، روی و منگنز را نشان دادند. نتایج نشان داد کاربرد ازتوباکتر در مقایسه با سودوموناس در کاهش تنش خشکی در گیاه موثرتر است. همچنین استفاده جداگانه از کودهای زیستی مورد مطالعه در مقایسه با تیمارهای ترکیبی تاثیر بیشتری در کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه داشت. نتیجه ‌گیری: به طور کلی ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ، ﺭﺷﺪ  d. glomerata l.ﺭﺍ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ داد. ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺑﺎﻛﺘﺮﻱ ﻫﺎﻱ ﻣﺤﺮﻙ ﺭﺷﺪ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻣﻨﻔﻲ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮﺩ رشد گیاه در ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ شدند. ازتوباکتر ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻮﺍﻧﻪﺯﻧﻲ، ﻭﺯﻥ ﺧﺸﻚ گیاه، افزایش طول ریشه و ساقه گیاه ﺷﺪ. ﺑﺎﻛﺘﺮﻱ ﺳﻮﺩﻭﻣﻮﻧﺎﺱ ﻧﻴﺰ باعث کاهش تاثیر تنش خشکی بر رشد گیاه شد، هرچند که در مقایسه با ازتوباکتر تاثیر سودوموناس در کاهش اثرات تنش خشکی بر رشد گیاه کمتر بود. ﻟﺬﺍ باﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺭﺷﺪ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﮔﻴﺎﻩ در شرایط خشکی تلقیح بذر این گیاه با ازتوباکتر توصیه می شود.

effects of azotobacter and pseudomonas inoculation in mitigate drought stress effects in dactylis glomerata l.

background and objectives: one of the main causes of plant growth and development disorders, is the presence of adverse environmental conditions such as drought. it leads to stress in plants and endangers their survival. recent research recommends the use of soil microorganisms, especially plant growth-promoting bacteria, which are involved in plant growth as well as the nutrient cycle in the soil. through which the negative effects of environmental stresses are reduced. the present study was conducted to investigate the effect of plant growth promoting bacteria on germination, growth and uptake of some nutrients in dactylis glomerata l. under drought stress.methodology: the research was conducted as a factorial experiment based on a completely randomized design. the first factor of biofertilizer application was considered at four levels, the control (c, no biofertilizer was used in this treatment), a = azotobacter vinelandii, p = pantoea agglomerans+pseudomonas putida and a + p (combined use of azotobacter and pseudomonas). the second factor was drought stress, which was considered at three levels and included fc (field capacity), 0.4 field capacity (0.4fc) and 0.7 field capacity (0.7fc). for inoculation of biofertilizers (in powder form), half a gram of each pure fertilizer was dissolved 0.5 li water and the seeds were impregnated with a solution. to apply drought stresses, soil field capacity was first determined using the weighting method. then, on the calculated base number for field capacity, the amount of water required to apply drought stress was determined. to measure germination percentage and rate, seedlings were counted daily. plant species were harvested after 90 days. stem and root length, plant dry weight and uptake of nitrogen, phosphorus, potassium, zinc, iron, manganese by the plant were measured. multivariate analysis of variance was analyzed using spss software. duncan test (5% level) was used to compare the means.results: the results showed that the highest and lowest germination were related to treatment a at the level of 0.7fc and control treatment at 0.7fc, respectively. a+p treatment compared to the application of fertilizers had less effect on reducing drought stress on the plant germination. the maximum stem and root length and plant dry weight were related to aztobacter treatment at 0.4 stress. while p treatment at 0.4 stress had the lowest root and stem length and plant dry weight. maximum potassium uptake by the plant was measured in treatment a under fc conditions and the highest amount of iron and zinc in pseudomonas application was measured at 0.7fc. a+p treatment at 0.4 stress showed the lowest absorption of iron, zinc and manganese. in general, the results showed that the use of azotobacter is more effective in reduction of drought stress in d. glomerata l. compared to pseudomonas. also, separate use of the bio-fertilizers has a greater effect on reducing the effects of drought stress on the plant compared to combination treatmentsconclusion: in general, drought stress significantly reduced the growth of d. glomerata l. the use of growth-promoting bacteria by reducing the negative effects of drought improved growth and plant establishment in drought stress conditions. azotobacter increased germination, plant dry weight, root and stem length. pseudomonas also reduced the effect of drought stress on plant growth. compared to azotobacter, application of pseudomonas had less effect on reducing the effects of drought on plant growth. in order to improve the growth and yield of the plant in dry conditions, inoculation of seeds of this plant with azotobacter is recommended.