بررسی تغییرات برخی از مشخصه‌های مورفولوژی و فیزیولوژی سیاه تاغ (haloxylon ammodendron) آلوده به فلزات سنگین

سیاه تاغ یکی از مهم ترین گزینه های توسعه پوشش گیاهی و همچنین مبارزه با پیشرفت بیابان است، لذا شناخت رفتار و تغییرات مورفوفیزیولوژیکی آن در برابر تنش فلزات سنگین بسیار مهم است. زیرا از این طریق اثرات مثبت یا منفی فلزات سنگین بر مشخصه های مورفوفیزیولوژیکی آن مشخص می شود و می توان دامنه گسترش آن را در مراتع مناطق خشک فراهم کرد. در این تحقیق دو ترانسکت به موازات هم به طول یک کیلومتری در نظر گرفته شد و در امتداد هر ترانسکت پنج سایت نمونه برداری به فاصله 200متری انتخاب شد. در مجموع، در سه منطقه 60 نمونه از اندام هوایی و ریشه سیاه تاغ جهت اندازه گیری فلزات سنگین (کروم (cr)، کبالت (co) و کادمیم (cd)) و اندازه گیری برخی از مشخصات مورفولوژی و فیزیولوژی سیاه تاغ برداشت گردید. داده ها، با استفاده از نرم افزار spss 22 با روش تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف از نظر میزان مشخصات مورفولوژی به جز قطر و محیط یقه با همدیگر اختلاف معنی داری داشتند. همچنین نتایج از اختلاف معنی دار بین سه تیمار از نظر کلروفیل a وb ، کلروفیل کل، کارتنویید و پرولین حکایت داشت (p<0.05). بیشترین میزان ارتفاع (126.4)، قطر (137.5)، سطح تاج (1.65)، محیط تاج (4.95)، شاخص رشد (1.31)، کلروفیل a (1.68)، کلروفیل b (0.32)، کلروفیل کل (2.09)، کارتنویید (5.95) مربوط به مناطق شاهد و بیشترین میزان پرولین (19.16) مربوط به منطقه آلوده بود. همچنین تیمارهای مختلف در اندام هوایی و ریشه از نظر میزان کروم، کبالت و کادمیم با همدیگر اختلاف معنی داری داشتند (p<0.05).

Morphological and Physiological change of Haloxylon ammodendron Contaminated with Heavy Metals

Haloxylon ammodendron is one of the most important species for vegetation development in dry areas as well as combating desertification. So, it is important to understand its behavior and morphophysiological changes against heavy metals stress. Because of this, the positive or negative effects of heavy metals on its morphophysiological characteristics was the aim of this research. Two parallel transects, one kilometer in length, were placed on the ground and five sampling sites 200m apart were set along each transect. In total, 60 samples of shoots and roots of Haloxylon ammodendron were collected. Their morphological and physiological characteristics in three zones were tested to measure heavy metals (Cr, Co and Cd). Statistical analyses were carried out using SPSS 22 statistical software by ANOVA method and Duncan test. The results showed that the different treatments had significant differences in morphological characteristics except diameter and collar environment. The results also showed a significant difference between the three treatments in terms of chlorophyll a and b, total chlorophyll, carotenoid and proline (P <0.05). Maximum height (126.4 cm), diameter (137.5 cm), crown area (1.65 m2), canopy environment (4.95 m2), growth index (1.31), chlorophyll a (1.68 mg/g), chlorophyll b (0.32 mg/g), total chlorophyll (2.09 mg/g), carotenoid (5.95 mg/g) were in control area and the highest proline (19.16 mg/kg) was in the infected area. Also, different treatments in shoot and root had significant differences in the amount of Cr, Co and Cd (P <0.05).