بررسی ساختار و عملکرد مراتع در سطوح مختلف چرایی با روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز (مطالعه موردی: مراتع استپی ندوشن یزد)

این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار و عملکرد مراتع استپی ندوشن یزد در سطوح مختلف چرایی و همچنین عملکرد لکه‌های مختلف اکولوژیک با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عملکرد چشم‌انداز در مراتع استپی ندوشن یزد انجام شد. بدین منظور تعداد 9 سایت در سطوح چرایی سبک، متوسط و شدید انتخاب و در هر سایت 3 ترانسکت 50 متری به‌طور تصادفی در جهت شیب غالب مستقر گردید. در هر ترانسکت انواع لکه‌های اکوژلو‌یک شناسایی و طول و عرض فضای بین لکه‌ها ثبت گردید. در طول هر ترانسکت، از هر نوع لکه اکولوژیک به‌طور تصادفی 5 نمونه انتخاب و تعداد 11 شاخص وضیعت خاک سطحی طبق دستورالعمل روش عملکرد چشم‌انداز امتیازدهی و معیارهای عملکرد خاک سطحی در این مناطق تعیین گردید. بر اساس نتایج اکثر ویژگی‌های ساختاری (طول لکه، تعداد لکه، شاخص سطح لکه و شاخص ساختار چشم‌انداز) و عملکردی (نفوذپذیری، پایداری و چرخه عناصر) بین سطوح سبک و شدید تفاوت معنی‌دار داشته است، اما بین سطح چرایی متوسط با دو سطح چرایی دیگر تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. از طرف دیگر عملکرد لکه‌های اکولوژیک مختلف در سطوح مختلف چرایی دارای تفاوت معنی‌دار (p<0/05) بودند و عملکرد لکه پهن‌برگ، بوته، پهن‌برگ علفی ازنظر شاخص‌های عملکردی به‌طور معنی‌داری نسبت به لکه گندمیان علفی بیشتر بود. با توجه به نتایج مطالعه، جهت مدیریت بهتر و افزایش ویژگی‌های عملکردی مراتع، افزایش پوشش گیاهی بخصوص با ساختار بوته‌ای، پهن‌برگ علفی و علف گندمیان لازم است.

Assessment of Rangelands under Different Grazing systems by Landscape function Analysis (Case Study Steppic Rangelands of Nodushan, Yazd Province, Iran

The aim of this study was to evaluate the structure and performance of Steppe Rangelands of Nodushan under different levels of grazing pressure. Comparison of performance of different ecological patches was also focused using the landscape yield analysis method (LFA). Nine sites were selected at light, medium and intense grazing levels. Three transects of 50 m long were randomly located to the dominant slope in each site. On each transect, different types of ecological patches were identified and the length and width of space between them were measured and recorded. From each patch, 5 samples were randomly selected and 11 indicators of surface soil were determined according to the instructions of the performance method of scoring vision and surface soil yield criteria. Based on the results, most of the structural features (length and number of patches, surface area index and landscape structure index) and functional (permeability, stability and food cycle) there is a significant difference between light and high grazing levels. But there was no significant difference between the medium and other two levels of grazing. On the other hand, the performance of different ecological spots at different levels of grazing had a significant difference (P <0/05) and, the performance of the bush leafygrassy broadleaf in terms of performance in indices was significantly higher than the grassesgrass .