مطالعه تاثیر نوع کشت گونه‌های زراعی و باغی در مراتع طبیعی بر فاکتورهای کیفی خاک با تاکید بر تنفس میکروبی

تنفس میکروبی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای کیفی خاک است که به تغییر کاربری اراضی حساسیت بالایی دارد. انجام فعالیت‌های کشاورزی، به‌ویژه شخم بی رویه، شرایط خاک را تغییر داده و موجب افزایش فعالیت‌های میکروبی و تجزیه بیشتر بقایای گیاهی می‌گردد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوع کشت در تغییر کاربری مراتع طبیعی به اراضی زراعی و باغی بر تنفس میکروبی و برخی دیگر از فاکتورهای خاکی انجام شد. برای این منظور سه کاربری شامل مرتع، باغ، اراضی زراعی نخود و گندم به‌عنوان محدوده مطالعاتی انتخاب شدند. برداشت نمونه‌های خاک به تعداد 42 عدد به شکل تصادفی-سیستماتیک از عمق 25-0 سانتی‌متری صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس یک‌طرفه (anova) نشان داد که بیشترین میزان تنفس میکروبی خاک در کاربری باغ با میانگین 0.63 میلی‌گرم دی‌اکسید کربن در روز مشاهده شد و کمترین آن در اراضی گندم، مرتع و نخود به‌ترتیب با میانگین 0.40، 0.30 و 0.30 میلی‌گرم دی‌اکسید کربن در روز مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان داد که ماده آلی کل خاک در کاربری مرتع با میانگین 1.93 درصد بیشترین مقدار را داشت و در کاربری‌های باغ، نخودزار و گندم‌زار به‌ترتیب 1.45، 0.95 و 0.97 درصد بود. بیشترین مقدار نیتروژن کل نیز در کاربری مرتع با میانگین 0.16 درصد مشاهده گردید. ولی در سایر کاربری‌ها مقدار آن به صورت معنی‌داری کمتر بود. ph خاک نیز در کاربری باغ با میانگین 8.07 دارای بیشترین مقدار و در کاربری مرتع با میانگین 7.40 دارای کمترین مقدار بود. این تحقیق نشان داد که در تبدیل مرتع به کشاورزی و باغ می‌تواند صدمه کمتری به کیفیت خاک وارد کند.

The effect of introduced Species on rangelands soil quality with emphasizing on Microbial Respiration

Soil microbial respiration, as an important soil factor, is high sensitivity to land use changes. Soil conditions is changed by agricultural activities, particularly plowing. It increases organic material decomposition and microbial respiration. The effect of cultivation type on microbial respiration (MR) and some other soil parameters in land use change processes from natural rangeland to agriculture is the scope of the study. Therefore, three land uses were selected, viz. one natural rangeland, two orchards, two pealands plus two wheatlands. Fortytwo soil samples were collected through a randomsystematically design within a 025 cm soil depth. The results of oneway ANOVA analysis showed that the highest value of MR was related to orchard with average of 0.63 mg co2 per day and the lowest values to wheatland, rangeland and pealand with average of 0.4, 0.3 and 0.3 mg co2 per day, respectively. In addition, the results showed that total organic matter was highest in rangeland (1.93 %) and lowest in orchard, pealand and wheatland, 1.45%, 0.95% and .97%, respectively. The highest value of total nitrogen was observed in rangeland (0.16%). Soil pH was highest in orchard (8.07) and lowest in rangeland (7.4). The results suggests that in conversion of rangeland to other land uses, garden could be less harmful in terms of soil quality.