اثر توسعه گردشگری عشایری بر شاخص‌های معیشت پایدار مرتعداران (مطالعه موردی: مناطق عشایری لار، البرز مرکزی)

ایجاد فعالیت‌های اقتصادی جنبی و تلفیقی در بهبود وضعیت معیشت و اقتصاد عشایر موثر خواهد بود. توسعه بوم گردی می‌تواند پاسخی به این نیاز عشایر باشد. این تحقیق که در منطقه لار البرز مرکزی انجام شده به مقایسه و اولویت بندی آثار توسعه گردشگری عشایری بر شاخص های معیشت پایدار بهره برداران می پردازد. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و با در نظر گرفتن تجربیات و دیدگاه های کارشناسان و بهره برداران به مقایسه و اولویت بندی شاخص های معیشت پایدار تحت تاثیر توسعه بوم گردی در مناطق عشایری پرداخته است. همچنین پس از اولویت بندی معیارها و شاخص‌های معیشت پایدار، جهت مقایسه میانگین رتبه اولویت های کارشناسان و بهره برداران از آزمون اختلاف میانگین استفاده شده است. نتایج نشان داد که از دیدگاه کارشناسان، سرمایه طبیعی و اکولوژیکی با وزن نهایی (0.35) و از دیدگاه بهره برداران، سرمایه اقتصادی با وزن نهایی (0.39) بیشترین تاثیرپذیری را از توسعه گردشگری عشایر به خود اختصاص خواهند داد و سایر معیارها در رتبه های بعدی قرار دارند. همچنین نتایج مقایسه نظرات کارشناسان و بهره برداران نشان داد که دیدگاه های این دو گروه، در 14 شاخص از جمله؛ آلودگی های زیست‌محیطی، حضور حیات وحش، تنوع گونه های گیاهی، اعتماد عشایر به یکدیگر، حضور و نقش زنان، سطح اشتغال، تنوع محصولات تولیدی، ایجاد بازارچه ها، و دسترسی به برق و تلفن، دارای اختلاف معنی داری با یکدیگر می باشد. لذا نتایج بیانگر عدم همسویی دیدگاه های دو گروه کارشناسان و بهره برداران بوده که نشان می دهد، پیش از اعمال سیاست گذاری جهت توسعه بوم گردی، لازم است دیدگاه کارشناسان و بهره برداران به هم نزدیک شده و با توجه به آن مدیریت صحیح و اصولی در این بخش اعمال شود.

Effect of nomadic tourism development on sustainable livelihoods indices (Case Study: Lar nomadic regions of Alborz Central)

Creation of a sidebyside and consolidated economic activities will improve the livelihoods and economic status of the tribes. Development of Ecotourism could be a response to this need of nomads. This research was conducted in the central Lar region of Alborz mountains. Comparing and prioritizing of nomadic tourism on the indicators of sustainable livelihoods of local communities was the main focus of the study. AHP method was used to question priorities and importance of the indicators. Experienced experts and local people were used to fill in the questioners on sustainable livelihoods influenced by indigenous development in nomadic areas. Also, after prioritizing sustainability criteria and indicators, to compare the average rating of the priorities, mean difference test is used. The results showed that from the expert rsquo;s point of view nature and ecological capital with the final weight of 0.35 are most important elements while local users believe that economic investment with the final weight of 0.39 will mostly affected by the development of nomadic tourism. Ranking of indicators show that development of nomadic tourism is at the top and other criteria are in the next rank. Also, the results showed that for 14 indices i.e. environmental pollution, wildlife presence, plant species diversity, tribes trust each other, womenchr('39')s presence and role, employment level, variety of manufactured products, creating marketplaces and access to electricity and telephone, there is significant disagreements. It could be concluded that prior to development of ecotourism in the region, infrastructure rsquo;s by economic and cultural means should be built.