بررسی تاثیر قرق کپه‌کاری شده بر تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز چندمتغیره در مراتع تنگ‌سرخ شهرستان بویراحمد

حفظ تنوع گونه ای یکی از اهداف مدیریت اکوسیستم است و تنوع گونه ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر قرق کپه‌کاری شده بر تغییرات پوشش گیاهی در مراتع تنگ سرخ شهرستان بویراحمد می باشد. در این تحقیق، نمونه برداری در دو منطقه قرق 10 ساله کپه کاری شده با گیاه آنغوزه و تحت چرای دام (شاهد) انجام شد. بدین منظور در هر یک از این مناطق، سه ترانسکت 100 متری مستقر، سپس در راستای هر ترانسکت به ازای هر ده متر، یک پلات یک متر مربعی مستقر شد. شاخص های غنای گونه ای، یکنواختی شلدون، ناهمگنی شانون و سیمپسون و مقایسه آماری این شاخص ها در مناطق قرق و چرا با استفاده از آزمون t دانش آموز مستقل انجام پذیرفت. برای ارزیابی پاسخ گونه های گیاهی به شرایط قرق کپه کاری شده و چرا از آنالیز چندمتغیره استفاده شد. در منطقه قرق کپه‌کاری شده 47 و در منطقه چرای دام 41 گونه گیاهی شناسایی شد. از این تعداد، 28 گونه گیاهی به صورت مشترک بین دو منطقه، 19 گونه منحصرا در منطقه قرق و 13 گونه فقط در منطقه شاهد مشاهده گردید. نتایج مقایسه شاخص ها نشان داد که منطقه قرق به طور معنی داری دارای غنا و تنوع گونه ای بیشتری نسبت به منطقه تحت چرا بود اما به لحاظ یکنواختی تفاوت معنی داری بین دو منطقه مشاهده نشد. نیم رخ تنوع رنی نیز نشان داد که منطقه قرق در آلفاهای بیشتر از 1 تنوع بالاتری نسبت به منطقه تحت چرا دارد. بین درصد تاج پوشش گروه های مختلف گیاهی در این دو منطقه تفاوت معنی داری وجود ندارد، اما به لحاظ درصدپوشش کل گونه ها، منطقه قرق دارای میزان بالاتری است. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، ایجاد قرق همراه با کپه کاری با گیاهان دارویی و ارزشمند بومی همچون آنغوزه و همچنین برنامه چرایی منظم در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می گردد.

The effect of Drill seeded exclosures on vegetation changes using multivariate analysis in Tang-e-Sorkh rangelands in Boyerahmad province, Iran

Preserving species diversity is one of the important objectives of ecosystem management. The aim of this study is to investigate the effect of drill seeded enclosures on vegetation changes in TangeSorkh rangelands in Boyerahmad province, Iran. Samples were taken from two areas: a 10 years exclosure plus drill seeding with Ferula assafoetida L. and an area which is currently grazed as the control site. For sampling purpose, three 100meter transects were put in each area, then for every ten meters of the transect a plot of one square meter was installed. Species richness were assessed through well known indicators, such as Sheldonchr('39')s evenness index, Shannon entropy, Simpson index. Results of two sites were statistically compared. The multivariate analysis was used to evaluate the response of plant species to exclosure and grazing conditions. In general, 47 and 41 species were identified respectively in exclosure and grazing regions having 28 of species in common. Results also showed that 19 and 13 species are unique to the exclosure and control area, respectively. As the results of the statistical comparison it is concluded the exclosure area has a significantly higher diversity and richness than the grazing area, but there is no significant difference in uniformity (evenness) between the two regions. R eacute;nyi entropy profile showed that the exclosure area where the alpha values is higher than one, has higher diversity than the grazing area. There is no significant difference between the canopy cover percentage of different vegetation groups in these two regions, but the exclosure area has a higher rate of overall plant cover percentage. Results of this study suggest the expansion of the exclosure areas with drill seeding using medical plants and valuable indigenous species, such as Ferula assafoetida L., also systematic grazing program is proposed in the studied area.