تحلیل و پایش خشکسالی با استفاده از شاخص پوشش گیاهی ndvi (مطالعه موردی: حوضه غرب تالاب جازموریان)

خشکسالی یک رخداد طبیعی تکرارشونده و موقتی است که منجر به وارد آمدن خسارت‌های زیادی به زندگی انسان و اکوسیستم‌های طبیعی می‌شود. در این تحقیق، از شاخص بارش استاندارد شده (spi) برای ارزیابی خشکسالی‌ها استفاده شد. برای این منظور از آمار ماهانه 15 ایستگاه باران‌سنجی در حوضه غرب تالاب جازموریان استفاده شد و شاخص‌های خشکسالی spi در نرم‌افزار matlab محاسبه شدند. سپس نقشه پهنه‌‌بندی مربوط به آن‌ها در دوره‌های مختلف با استفاده از نرم‌افزار arcgis تهیه شد. همچنین از تصاویر ماهواره‌ای تراسنجنده مودیس mod13a2، نقشه شاخص پوشش گیاهی ndvi برای بازه زمانی 2015-2000 تهیه گردید. سپس همبستگی بین آن‌ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی شاخص خشکسالی spi نشان داد که بیشترین میزان خشکسالی مربوط به سال‌‌های 2007، 2008، 2009 و نیز 2014 بود. نتایج آزمون روند من‌کندال در ایستگاه‌های هواشناسی حاکی از وجود روند افزایشی معنی‌دار در ایستگاه حسین‌آباد، صالح‌آباد است، در حالی که در سایر ایستگاه‌ها این روند معنی‌دار نمی‌باشد. نتایج حاصل از شاخص ndvi نیز نشان‌دهنده وجود روند تغییرات این شاخص در سال‌های مختلف می‌باشد. به‌طوری که کلاس 00.1 در این بازه زمانی روند کاهشی داشته، کلاس‌‌های 0.2-0.1 ، 0.3-0.2 و 0.4-0.3 روند افزایشی را نشان داده‌اند، کلاس بزرگتر از 0.4 نیز روند کاهشی داشته است. همچنین با توجه به نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون، بیشترین میزان همبستگی بین شاخص‌های spi و ndvi در ایستگاه‌های میانده و دشت‌کوچ وجود داشت و کمترین همبستگی نیز مربوط به ایستگاه‌های فتح آباد اسفندقه، کهنک شیبانی، کراد دلفارد، قلعه ریگی و تنگ سرگز بود.

Analysis and monitoring of drought using NDVI index (Case study: the west basin of Jaz Murian wetland)

Drought is a recurrent and temporary natural occurrence causing a great damage to human life and natural ecosystems. In this research, the standardized precipitation index (SPI) was used to assess drought. For this purpose, monthly statistics of 15 meteorological station were used and SPI were calculated using MATLAB software in the Jazmourian wetland. Then, their maps were provided in different periods using ArcGIS software. The NDVI map was prepared using MODIS satellite imagery (MOD13A2) for the period of 20002015. Then correlation between them was studied by Pearson correlation coefficient. Based on the SPI results the highest droughts have occurred in 2007, 2008, 2009 and 2014. The results of ManKendal trend test at meteorological stations showed that there was a significant increase in Hoseinabad Salehabad station, while in other stations the trend was not significant. The NDVI trend has changed in different years. The classes of 00.1 and >0.4 have decreased during this time interval, but the classes of 0.10.2, 0.20.3, and 0.30.4 showed an increasing trend. According to the results of Pearson correlation coefficient, the highest correlation was found between SPI and NDVI at Miandeh, Dashtkoch and Cherigan stations and the lowest correlation was found in the stations of FathAbad Esfandaghe, Kahnak Shibani, Kerad Dalfard and Tang Sargaz.