اثر نوع پوشش‌ گیاهی بر فعالیت‌های میکروبی و پویایی معدنی‌شدن نیتروژن خاک در مراتع مشجر و غیرمشجر البرز مرکزی

فعالیت های میکروبی، پویاترین مشخصه های خاک محسوب شده و به عنوان شاخص های سلامت خاک مطرح می باشند. با هدف مطالعه و ارزیابی اثر پوشش های گیاهی مختلف بر فعالیت های میکروبی و پویایی معدنی شدن نیتروژن خاک، شش نوع تیپ گیاهی شامل: (1) پوشش درختچه ای سرخه ولیک (crataegus microphylla c. koch.)، (2) پوشش درختچه ای زرشک (berberis integerrima bunge.)، (3) پوشش درختچه ای گالش انگور (ribes uva - crispa l.)، (4) پوشش درختچه ای آلوچه وحشی (prunus spinosa l.)، (5) پوشش مرتعی با غالبیت lecokia cretica (lam.) dc.، orchis mascula l. و cardamine bulbifera (l.) crantz و (6) پوشش مرتعی با غالبیت fragaria vesca l. در رویشگاه ییلاقی دیاکوه، جنوب شرقی شهرستان نوشهر، مورد توجه قرار گرفت. در مجموع 15 نمونه خاک از هر تیپ گیاهی به آزمایشگاه انتقال داده شد و مشخصه های فیزیکوشیمیایی، فعالیت های میکروبی (تنفس پایه، برانگیخته و زیتوده های میکروبی کربن، نیتروژن و فسفر) و پویایی معدنی شدن نیتروژن (نرخ های خالص آمونیفیکاسیون، نیتریفیکاسیون و معدنی شدن نیتروژن) خاک اندازه گیری شد. نتایج حاکی از آنست که پوشش های درختچه ای دارای فعالیت های میکروبی بیشتر، نرخ خالص آمونیفیکاسیون (در فصل تابستان) و نیتریفیکاسیون (هر دو فصل تابستان و پاییز) بالاتری می باشند که در ارتباط با مقادیر بالاتر مشخصه های رس، رطوبت، حاصل خیزی خاک تحت این پوشش های اراضی می باشند. در حالی که مراتع غیرمشجر بطور کلی دارای فعالیت های میکروبی و فرآیند معدنی شدن کندتری می باشند. نتایج این پژوهش می تواند اطلاعات ارزشمندی را در خصوص وضعیت اکولوژیکی و چرخه عناصر غذایی تحت پوشش‌های گیاهی مختلف در ارتفاعات مناطق ییلاقی فراهم آورد.

Effect of vegetation type on soil microbial activities and nitrogen mineralization dynamic in shrublands and non-wooded rangelands of central Alborz

Microbial activities are the most dynamic soil characteristics and are considered as indicators of soil health. The aim of the study is evaluating the effect of various plant coverings on soil microbial activities and nitrogen mineralization dynamic. Six types of plant species including: (1) Crataegus microphylla C. Koch., (2) Berberis integerrima Bunge., (3) Ribes Uva - crispa L., (4) Prunus spinosa L., (5) rangeland cover with dominant Lecokia cretica (Lam.) DC., Orchis mascula L., Cardamine bulbifera (L.) Crantz and (6) rangeland covers with dominance of Fragaria vesca L., in the Diakooh mountainous site, southeast of Nowshahr city, were considered for the study. A total of 15 soil samples from each plant type were transferred to the laboratory and physicchemical characters, microbial activities (i.e. basal and induced respiration, microbial biomass of carbon, nitrogen and phosphorous) and nitrogen mineralization dynamic (i.e. net rates of ammonification, nitrification and nitrogen mineralization) were measured. The results indicate that the shrubs have higher microbial activity, net ammonification (summer) and nitrification (both summer and fall) rates, which are related to higher clay, humidity and also fertility under these land cover. Whereas, nonwooded rangelands generally have lower microbial activity and mineralization processes. The results of this research can provide valuable information on the ecological condition and nutrient cycle in mountainous habitats.