بررسی ارزیابی تلفیق روش‌های مکانیکی و بیولوژیکی در کاهش رواناب، رسوب، افزایش رطوبت و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: منطقه مارگون استان کهگیلویه و بویراحمد)

به منظور ارزیابی روش مناسب جهت کاهش رواناب و رسوب در مراتع منطقه مارگون در استان کهگیلویه و بویراحمد چهار نوع از عملیات مکانیکی و بیولوژیکی شامل پیتینگ، ریپرینگ، کنتور فارو و بانکت غلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت چهار سال اجرا گردید. کلیه عملیات با استفاده از دو گونه vicia villosa و bromus tomentellus اجرا شد. در پایان هر سال مقادیر رواناب، رسوب، پوشش گیاهی و رطوبت خاک در هر یک از تیمارها تعیین گردید. نتایج تجزیه و تحلیل آماری با روش دانکن نشان داد که از نظر تولید رواناب، تیمار شاهد نسبت به سایر تیمارها دارای اختلاف معنی دار می باشد. از نظر تولید رسوب تنها تیمار شاهد نسبت به تیمارهای کنتور فارو و پیتینگ دارای اختلاف معنی دار هستند و بقیه تیمارها نسبت بهم و نسبت به تیمار شاهد دارای اختلاف معنی دار نیستند. هم چنین نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی از لحاظ درصد تاج پوشش گیاهی نسبت به هم دارای اختلاف معنی داری نیستند ولی نسبت به تیمار شاهد دارای اختلاف معنی داری هستند. هر چهار تیمار نسبت به هم از لحاظ درصد رطوبت خاک دارای اختلاف معنی داری نبودند. میزان پوشش گیاهی تیمارهای بانکت غلات، کنتور فارو، ریپرینگ و پیتینگ در مقایسه با شاهد به ترتیب 1.8، 1.7، 1.6 و 1.5 برابر بیشتر شده است. میزان رواناب و رسوب در تیمارهای پیتینگ، کنتور فارو، بانک غلات و ریپرینگ در مقایسه با شاهد به ترتیب 3.46، 3.16، 1.51 و 1.40 و 12.29، 2.85، 1.68 و 1.34 برابر کاهش پیدا کرده است. با توجه به شرایط منطقه، امکانات در دسترس، سهولت استفاده و اثر گذاری بر فاکتورهای مورد بررسی استفاده از عملیات ترکیبی پیتینگ و کنتورفارو در منطقه مورد بررسی توصیه می گردد.

Effects of integrating biological and mechanical practices on vegetation cover, soil moisture, runoff and sediment yield (Case Study: Margon region of kohgiloyeh va Boyerahmad province)

This study aimed to assess the effects of integrated mechanical and biological practices such as pitting, ripping, contour furrow and broad base terrace to decrease runoff and sediments in Kohgiloye Va Boyerahmad province. Randomized complete block design with 3 repetitions was used to assess the effects of mechanical practices along with planting Vicia villosa and Bromous tomentellus in Maregone station. Run off, sediment yields, soil moisture and vegetation cover were measured in all the treatments at the end of each year. According to the results, the run off volume was significantly different between the treated sites and control site ( alpha;= 5%). Moreover, the sediment yields were significantly different between control and both pitting and contour furrow sites ( alpha;= 5%). Sediment yield in the control and other treatments did not show significant differences. The vegetation cover of the control site varied significantly compared to the treated sites. The mechanical practices lead to relatively similar vegetation cover and soil moisture among the sites. The vegetation cover of broad base terrace, contour furrow, pitting, and ripping sites were 3.5, 3.2, 1.5 and 1.4 times more than the control site respectively. The runoff in pitting, contour furrow, broad base terrace and ripping sites were decreased 1.8, 1.7, 1.6, 1.5 times compared to the control site respectively. Similarly, sediment yield in pitting, contour furrow, broad base terrace and ripping sites were decreased 12.3, 2.8, 1.7 and 1.3 times compared to the control site respectively. Overall, pitting and contour furrow practices can be recommended to enhance vegetation cover and decrease sediment and run of in the study area.