بررسی پاسخ جوانه‌زنی سه گونه گندمی چندساله stipa caucasica ، festuca valesiaca و poa densa به تیمارهای دود و حرارت

آتش سوزی به عنوان یک عامل مهم تغییر جوامع گیاهی محسوب شده و باعث تغییرات پوشش گیاهی در طولانی مدت می شود. اثرات عوامل مختلف مربوط به آتش مانند دود و حرارت بر جوانه زنی را می توان با شبیه سازی آتش مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه نمونه های بذر سه گونه stipa caucasica ، festuca valesiaca وpoa densa جمع آوری شده از منطقه مورد مطالعه در پارک ملی گلستان در معرض تیمارهای مختلف شبیه سازی دود (1:500، 1:1000 و 1:2000 نسبت حجمی مایع دود) و حرارت (50، 80 و 100 درجه سانتی گراد) قرار گرفته و به مدت 45 روز در ژرمیناتور قرار داده شدند. جوانه زنی گونه ها به صورت شمارش در ده دوره مختلف انجام و پارامترهایی نظیر درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی اندازه گیری شد. در بین تیمارهای مختلف حرارتی اعمال شده بیش ترین میزان سرعت جوانه زنی در تیمار 80 درجه و در گونه های f.valesiaca با مقدار a1/98±15 و در p.densa با مقدار a3/41±20 بود. اما بیش ترین درصد جوانه زنی در تیمار بدون حرارت در دو گونه festuca valesiaca وpoa densa و در تیمار مایع دود 1:2000 در گونه stipa caucasica ، با مقادیر 50، 99 و 15 درصد مشاهده شد. تیمارهای مختلف دود تاثیر معنی داری بر جوانه زنی نشان ندادند. معنی دار بودن تاثیر تیمارهای حرارت به دلیل حساسیت گونه ها به دماهای بالاتر می باشد. بنابراین آگاهی از نوع پاسخ گونه های مختلف می تواند در برنامه های اصلاحی و مدیریتی مرتع در مناطقی که مستعد آتش سوزی هستند و یا زمانی که امکان ایجاد آتش سوزی در مرتع جهت مطالعه فراهم نیست مفید واقع شود.