جستاری در غیرت عشق

از میان مباحث متنوع در ساحت عرفان، «غیرت» نیز توجه عرفا و متصوّفه را به خود جلب نموده است. این مفهوم از اصطلاحات والا و زیربنای اندیشه‌های عارفان و صوفیان است. درآموزه‌ها و اصول اندیشه‌ عارفان، غیرت به عنوان یک باور اعتقادی و اخلاقی، بروز و ظهور داشته و اهتمام ویژه‌ای بدان معطوف شده است. بر اساس همین غیرت است که خداوند، گناهان پنهان و آشکار را بر بنده‌ خود ناروا داشته است. در متون شریعت، سیره‌ اولیا، سخنان مشایخ و صوفیه و آثار شاعران، بحث غیرت مغفول واقع نشده بلکه مورد توجه جدی قرار گرفته است. عارفان و اهل کشف و ذوق با تاثیرپذیری از آموزه‌های قرآن و احادیث قدسی و نبوی، بحث غیرت را بنا بر مذاق و مشرب عرفانی خود مورد تفسیر و تحلیل قرار داده‌اند. به این معنا که هر کدام از عرفا و متصوفه، غیرت را از منظر نحله‌ عرفانی خود تفسیر و تاویل نموده‌اند. در این مقاله، چیستی غیرت، تعریف لغوی و اصطلاحی آن، غیرت به عنوان یک پدیده‌ اجتماعی، غیرت الهی و اقسام آن و نیز تلقی و برداشت سلسله‌ عرفا از آن مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است.