«بازتاب مرگ ارادی در منطق‌الطیر»

از منظر اهل عرفان، مرگ آغاز حیات بی مرگ است. این مهم نه تنها در مرگ اضطراری و اجباری بلکه در مرگ اختیاری و ارادی نیز صادق می‌باشد. ‌‌اگر در مرگ اضطراری روح اجباراً از قید جسم، رها و به ملاقات حق نایل می‌گردد در مرگ ارادی با اراده و خواست سالک طریق حق و قبل از فرا رسیدن اجل این امر به وقوع می‌پیوندد.عطار نیشابوری در منطق‌الطیر خود که شرح سفر دشوار سالک در شاهراه وصول به حق است اذعان داشته که تنها آنان که وجودشان از آلایش‌های نفسانی و رذایل اخلاقی صیقل یافته و آینه حق‌نما شده‌اند رخصت حضور به بارگاه حق می‌یابند و در می‌یابند که حقیقت مطلقه با ایشان یکی است و در میانشان انفصالی نیست و در این راه عنایت و دستگیری حضرت حق و تبعیت از پیشوا و رهبری کاردان و راه‌شناس، جد و جهد طالبان و جویندگان مقصود را ثمر می‌بخشد.