جنید بغدادی به گزارش تذکرهالاولیا

مقاله حاضر بر آن است که دانش بینش و احوال جنید بغدادی، یکی از نام‌آورترین چهره‌های عرفان اسلامی را با تکیه بر گزارش عطار در تذکره الاولیا معرفی نماید.جنید اگرچه اهل صحو است، با سکرهم بی ارتباط نیست. امّا عمده‌ترین مساله در پیوند با او تاکید بسیارش بر شریعت است.همین گرایش او را از عارفان پرشوری چون حلاج جدا و به وابستگی به حکومت عباسیان متّهم می‌کند.برای ارایه تصویری روشن از چهره جنید، ابتدا به اختصار طرز تلقی محققان مختلف را درباره او بررسی کرده و سپس برای نشان دادن ویژگی‌های او به سراغ تذکرهالاولیا رفته ایم.عطار، همچنان که در معرفی شخصیّت‌های دیگر، ابتدا اقوال دیگران را درباره جنید می‌آورد و سپس سخنان گزیده او را در باب مسایل مختلف بیان می‌کند. ما با تحلیل هر دو بخش، کوشیده‌ایم در حد امکان، ساختار دانش، بینش و جهان بینی او را ترسیم نماییم. در این ساختار، جنید را عارفی متشرّع می‌یابیم که از سویی به مبانی آیین خویش سخت پایبند است و از سوی دیگر، می‌کوشد با تکیه بر دستاوردهای شهودی، باورهای دینی خود را تلطیف نماید.