تحلیل رمزشناختی داستان «روغن ‌بنّات‌النّعش» در کتاب ‌‌کشف‌الاسرار و مکاشفات‌الانوار روزبهان بقلی شیرازی

این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان‌های کتاب ‌‌کشف‌الاسرار و مکاشفات‌الانوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبهان در توصیف چنین داستان‌هایی به صورت ناخودآگاه، تحت تاثیر نمادهایی از اساطیر و ادیان ایران باستان قرارداشته است. باتوجه به شیوه‌ صریح و مکرر استفاده از این نمادها می‌توان گفت که به احتمال زیاد آشنایی روزبهان با متون پهلوی (فارسی میانه) زمینه‌ لازم را برای استفاده وی از چنین نمادهایی ایجادکرده است. نتایج حاصل از مقاله‌ حاضر نشان می‌دهد که در داستان مورد بررسی نویسنده به آیین ‌‌تشرّف و نوزایی قهرمان، آن هم پس از گذر از هفت‌ مرحله‌ کمال نظر داشته است و البته این مفاهیم را با استفاده از اصطلاحات عرفانی ایرانی اسلامی تبیین کرده است.