کارکرد اسلوب معادله در تبیین مفاهیم عرفانی در شعر صائب تبریزی

کارکرد صنایع ادبی و طرز استفاد از آنها، از مسایل بسیارمهمَی است که در حوزه‌ «علوم بلاغی» به آنها اهمیت زیادی داده می‌شود، معمولاً در شرح و توضیح صنایع ادبی، تعریفی به صورت تکراری از آنها ارایه شده و شاهد مثال‌هایی نیز برای تکمیل بحث آورده می‌شود، اما این که شاعران در چه مواردی و با چه بسامدی از‌این صنایع استفاده کرده‌اند، کمتر اشاره شده است، بی‌تردید، یکی از این صنایع پراهمیت «اسلوب معادله» است که اساساً سبک هندی بر بنیاد آن استواراست، در مقاله حاضر، نگارنده به شیوه‌ تحلیلی، توصیفی ابتدا به پیشینه‌ این صنعت در ادبیات فارسی پرداخته و سپس وجه تمایز آن را با صنایع همانند آن مثل ارسال‌المثل و تشبیه تمثیلی تبیین نموده و به دنبال آن به بررسی ساختمان اسلوب معادله در دیوان صائب، به عنوان بزرگ‌ترین شاعر«سبک هندی»، و نحوه‌ استفاد‌ه‌ صائب از این صنعت به ویژه درجهت تفسیر و تبین مفاهیم عرفانی پرداخته است