بررسی دیدگاه ابن‏عربی و ملاصدرا پیرامون انسان کامل با تاکید بر نقش هدایتی و ارشادی

انسان کاملِ ابن‏عربی که بعدها مورد توجه ملاصدرا نیز قرار گرفت، در سیر صعودی به سوی حق تعالی راهی می‏شود و مرحله‌ انسان‏الحیوان را پشت سر گذاشته و با سیر در خداوند، به مقام خلافت الهی دست می‏یابد. برخی عرفا و متصوفه به همین سطح بسنده کردند ولی ابن‏عربی و ملاصدرا از این فراتر رفته و سیر نزولی و یا سیر الی‌الخلق را مرحله‏ای از تعالی و کمال انسان می‏دانند. این مقاله که به صورت توصیفی- تحلیلی نگارش شده، به واکاوی دیدگاه ابن‏عربی و ملاصدرا درباره یکی از مهم‏ترین نقش‏های دنیوی انسان کامل در قبال انسان‏های دیگر یعنی نقش هدایتی و ارشادی می‏پردازد. چنین انسانی واسطه میان حق تعالی و خلق بوده و تلاش می‏کند انسان‏های دیگر را به مسیر کمال هدایت نماید. هر یک از ابن‏عربی و ملاصدرا با اشاره به مبانی دینی، به این مهم اشاره کرده و حتی ابن‏عربی که خود را مصداقی از ختم ولایت می‏داند و هم‏چنین ملاصدرا، به این مهم پرداخته و نسبت به کمال انسان‏ها و ارشاد آن‏ها بی‏تفاوت نبودند.