روش علامه طباطبایی در مواجهة با اختلاف قراءات در تفسیر المیزان

علامه طباطبایی یکی از مفسران بزرگ امامیة در دوران معاصر است که تفسیر وی از ابعاد گوناگون علوم و معارف ‏قرآنی از اهمیت بسیاری برخوردار است. بررسی اختلاف‏ قراءات، نقد و یا ترجیح یک قرائت بر قرائات دیگر یکی از آن موضوعاتی است که جایگاه ویژه‏ا‏‏‏ی در تفسیر المیزان دارد. در این نوشتار تلاشی صورت گرفته تا به روش توصیفی- تحلیلی شیوه‏ها‏ی مواجهه علامه طباطبایی با اختلاف ‏قراءات مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش در این موضوع نشان مى‏دهد که نقد قرائت، ترجیح یک قرائت بر قرائت دیگر، عدم ترجیح یک قرائت بر دیگر، گاه به دلیل افاده معنایی یکسان و عدم اظهار نظر در برابر دو یا چند قرائت و ذکر یک قرائت در تایید دیدگاه تفسیری، مهم‌ترین شیوه‏ها‏ی علامة طباطبایی در مواجهة با اختلاف ‏قراءات است. تبیین ملاک­ها‏ و معیارهای وی در نقد و ترجیح قراءات و تحلیل درباره قراءاتی که بدون دلیل ارجح ذکر شده از دیگر مباحث این نوشتار است. از سوی دیگر ضعف‏سندی و نقد دلالی قرائت، نقد بر اساس قواعد نحوی، مخالفت با رسم‏‏المصحف و تشخیص مورد تفسیر از قرائت در روایات تحریف‏نما، مهم‌ترین ملاک‏ها‏ی علامه طباطبایی در نقد قرائت است. تناسب با سیاق، مطابقت با قواعد علم صرف و نحو، ذکر موید قرآنی، موید روایی و نحوی از مهم‌ترین ملاک‏ها‏ی وی در ترجیح یک قرائت بر قرائت دیگر مى‏باشد.