ارزیابی نقدهای علامه شوشتری بر ادعیه محرَّف در کتاب الاخبارالدخیلة

الاخبار الدخیلة یکی از آثار محمدتقی شوشتری است که با هدف نمایاندن روایات مجعول و محرَّف، در سه باب تنظیم شده است. باب سوم این اثر به نقد و بررسی دعاها اختصاص یافته است و شامل دو زیر مجموعه: «ادعیة محرَّفة» و «ادعیة موضوعة» است. در این بخش از کتاب، شوشتری به نقد ادعیه محرَّف و مجعول با بهره‌گیری از دلایل قرآنی، روایی، عقلی، لغوی و ادبی پرداخته است. با توجه به جایگاه سترگ دعا در هندسه معرفتی شیعه و نظر به لزوم ارزیابی دقیق و جامع نقدهای علامه شوشتری، این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، ادعیه تحریف یافته الاخبارالدخیلة را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج پژوهش از ناتمامی و نادرستی برخی نقدهای شوشتری حکایت دارد. چنان‌چه شوشتری جامع‌نگری و استفراغ وسع می‌داشت در ارائه دلایل قرآنی (توجه به مجموع آیات قرآن و سیاق آیات)، دلائل روایی (تشکیل خانواده حدیثی و دعائی)، استدلال عقلی (عنایت به تنوع تحلیل‌های عقلی)، آراء لغوی (بررسی مجموع دیدگاه‌های لغویان) و ادبی (دقت در وجوه مختلف نَحوی)؛ به تحریف در برخی فقرات دعاها حکم نمی‌راند. به علاوه حتی با فرض وجود تغییر و دگرگونی در نمونه‌های محل بحث، این تغییرات ناشی از تصحیف،  نه تحریف، بوده و دلیل استواری بر رخ‌داد تحریف عامدانه در آن‌ها وجود ندارد.

evaluation of allameh shoushtari’s criticisms on false claims in the book al-akhbar al-dakhila

al-akhbᾱr al-dakhῑla is one of the works of mohammad taqῑ shoushtarῑ, which is arranged in three chapters to show forged and fabricated narrations. the third chapter of this work is devoted to supplications, including two parts: distorted supplications and forged supplications. in this part, shoushtarῑ criticizes distorted and forged supplications, using qur’anic, narrative, intellectual, lexical, and literary reasons. considering the great position of supplications in the epistemological geometry of shi’a and considering the necessity of a detailed and comprehensive evaluation of allameh shoushtarῑ’s critiques, this research evaluates the distorted supplications of al-akhbᾱr al-dakhῑla, based on the descriptive and analytical method. according to the results of the research, some criticisms of shoushtrῑ were incomplete and incorrect. if shushtrῑ had a comprehensiveness and broad-mindedness in qur’anic reasons (attention to the sum of the qur’anic verses and the context of the verses), narrative (formation of the family of hadiths and prayers), intellectual (attention to the variety of intellectual analyses), lexical (examination of the total views of lexicographers), and literary (accuracy in different syntactic aspects), he would not consider some parts of supplications as to be distorted. in addition, even assuming the existence of changes and transformations in the discussed samples, these changes were caused by tashῑf (unintentional change) - not distortion - and there is no solid reason for the occurrence of intentional distortion in them.