واکاوی عوامل ایمان‌ناپذیری اقوام از دیدگاه قرآن کریم با روش «تحلیل محتوای مضمونی»

قرآن ضمن اینکه هدف از ارسال رُسُل را انذار عمومی مردم و دعوت به دین ذکر می‌کند، به‌طور واقع‌بینانه‌ای از امکانات، روش‌ها و چالش‌های مسیرِ دعوت نیز سخن گفته است. یکی از مهمترین این چالش‌ها، ایمان‌ناپذیری است. قرآن از انسان‌هایی سخن گفته که طی فرایندی، برای همیشه فاقد قابلیت ایمان‌آوری شده‌اند. فهم روشمند این فرایند و کشف عوامل آن، ما را با سطح تازه‌ای از دعوت به دین که بر مرحله پیشادعوت تکیه دارد، رهنمون می‌سازد.واکاوی آیات مربوط به ایمان‌ناپذیری در تحقیق حاضر، با روش تحلیل محتوای مضمونی و استفاده از رابطه هم‌نشینی در روش تحلیل گفتمان انجام شده است. عبارات «لا یُوْمِنُونَ» و «ما کانُوا لِیُوْمِنُوا»، محور آیات ایمان‌ناپذیری هستند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد دستیابی به شبکه‌ای از مضامین حولِ یک مفهومِ مرکزی، مستلزم به‌کارگیری یک روش متن‌محور با نگاه مجموعه‌ای به قرآن است. ایمان‌ناپذیری عده‌ای از انسان‌ها، ارتباط معناداری با شبکه مفهومی «تکذیب»، «طبع قلب»، «خُسران»، «ملا»، «فسق» و «ظلم» دارد. انسانِ خاسر، انسانی است که ایمان‌ناپذیر شده است. خُسر در آیات متعددی از قرآن، معلولِ عواملی شمرده شده که از آن میان، عامل «تکذیب» نقش کلیدی دارد. تکذیب مرحله جدّی‌تری از تقابل با دین است که از سطوح بالای جامعه به‌طور مشخص «طبقه ملا» آغاز و طیّ اقداماتِ چندگانه‌ای از سوی این طبقه با هدفِ تقابل با دعوتِ انبیاء، به‌تدریج به سطوح میانی و پایینی جامعه تسری می‌یابد.

Investigating the Reasons behind the Unfaithfulness of Peoples in the View of the Holy Qur’an, Based on the Thematic Content Analysis Method

The best book in the Shiite hadith is AlKafi’s book, written by Kelly. There are various forms of hadith scripts. Like: Normal document. The most important and most numerous of these forms is the document of the pronoun,(1097) which is divided into two types of ordinary(360) and unusual pronouns(737). Due to the importance of accurately discovering the reference authority, this paper decided to search for evidence by analytical descriptive method and relying on library resources; with the help of Shellen, the reference to the pronouns of this type of document in the book would suffice to be properly identified.The result of this paper is the existence of eight symbols in the discovery of the reference of the pronoun, whose internal indications are: the conditional requirement, the series of similar documents, and the master and student who has hadith in at least 349 hadiths.And the external symbols are: the affirmation of the elders, the existence of the document in another book, the plurality of a narrator from another narrator, the narration of a person from a particular book, and the absence of reference to a particular narrator. Which prescribes the hadithologist at least in 222 documents, many of which are of the kind of abnormal pronouns addressed to them.To the address of this number of hadiths as an example, due to the shortness of this text, reference is made to these other indications in other pronouns.