نگاهی نو به «اُمّیّت نبیّ»

پیامبر اکرم (ص) پس از دوران فترت در اجتماعی جاهلی و فرورفته در عصبیت‌های قومی و تفاخرهای نژادی مبعوث شد؛ پیامبری «اُمّی» که هم خاتم پیامبران بود و هم مامور پایان دادن به جاهلیت و اُمّیّت با معجزه‌ای از جنس کتاب و بیان و زبان. خاتمیت نبیّ و به تبع آن، وصف خاص و انحصاری «اُمّی» برای او، نظرگاه انبوهی از محققان بوده و نتایج گوناگونی را دربرداشته است. در این میان «بیسواد»، «غیر یهودی»، «منسوب به اُمّ‌القری» و «منسوب به اُمّ» وجوه معنایی غالب‌تری برای واژه اُمّی بوده‌اند.اما در نگاه به این مفهوم اگر به «سیاق» آیات قرآن (به عنوان منبع و مرجع این تعبیر) توجه شود؛ اگر «روح معنا»ی واژگان و «نظام مراتب» در کلمات و بستر بکارگیری آن‌ها درآیات و سور قرآن پررنگ‌تر دیده شوند؛ و در نهایت اگر نقش و تاثیر «زبان قرآن» نیز در نظر گرفته شود، تصویر روشن‌تری از آن به دست خواهد آمد. تصویر حاصل شده از این مفهوم در کنار جایگاه خاتمیت پیامبر (ص)، نشان از این دارد که اُمّیّت نبیّ متفاوت و فراتر از اُمّیّت سایر بشر است و مفهومی وحدت بخش و هم‌افزا و به گستره انسانیت و در واقع ناظر به بازیابی اصول فطری و مشترکات وجود بشر می‌باشد.

A new kook at the “Ummiyyat of The Nabii”

After the time of Fitrat, the Holy Prophet (PBUH) was sent to an ignorant and depraved society due to ethnic and racial prejudices. An &Ummii prophet& who was both the seal of the prophets and the agent of ending ignorance and ummiyyat, with a miracle of the kind of book and expression and language . The prophecy of the prophet and, consequently, the special and exclusive description of &Ummii& for him, has been the view of a large number of scholars and has yielded various results. Among them, &illiterate&, &nonJewish& and &attributed to Umm alQura or Umm& have been more dominant semantic aspects for the word Ummii. Looking at this concept, if the context of the verses of the Qur’an (as the source and reference of this interpretation), the &spirit of meaning& of the words and the &system of levels& in the words, as well as the role and influence of the &language of the Qur’an& are considered.a clearer picture will be obtained that upon which and due to the position of the Prophet’s finality, the ummiyyat of the prophet is different and beyond the ummiyyat of other human beings and has a unifying and allencompassing concept and extends to the restoration of human innate principles.