معناشناسی فرح در قرآن کریم، پاسخی بر شبهه‌ی نکوهش شادی در قرآن

قرآن کریم نظامی معنایی میان واژگان بنیان نهاده که در آن مفاهیم را بر اساس جهان‌بینی خود تبیین و ارزش‌گذاری می‌کند. روش معناشناسی ساختگرا راهی برای شناخت واژگان قرآنی در این نظام و بدون پیش‌فرض‌های دیگر است. «فرح» از مفاهیم قرآنی است که اگرچه در بعضی کاربردها ارزش مثبت دارد، اما در بیشتر موارد به نوعی مورد نکوهش قرار گرفته است. ازاین‌رو معنا کردن فرح به شادی، شبهه منکران قرآن را مبنی بر مخالفت او با شادی، با وجود مثبت بودن این مفهوم در علم روانشناسی، تقویت می‌کند. بر این اساس این جستار درصدد برآمد با روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری از معناشناسی ساختگرا، معنای فرح در قرآن و در پی آن سبب نکوهش غالبی آن را بیاید. این بررسی نشان می‌دهد که در قرآن مولفه‌های معنایی فرح، شامل فخر و سرور هستند و این واژه بر اساس برتری یا عدم برتری حقیقی عامل فخر در آن، و به عبارتی وجود یا عدم وجود مولفه حقیقی بودن به دو نوع پسندیده و ناپسند تقسیم می‌شود. قرآن کریم برای فرح ناپسند عوامل مختلفی از جمله نعمت‌های دنیا، فرار از جهاد و گرفتاری مومنان را برشمرده است. در مقابل، فضل و رحمت الهی که در قرآن تنها به نعمت‌های معنوی اطلاق می‌شود، تنها عامل فرح پسندیده بیان شده است.

Semantical Study of Farah In the holy Qur’an,A Response to the Doubt of Disapproval of Joy in the Qur’an

The Holy Qur’an establishes a system of meanings between words in which it explains and evaluates concepts based on its worldview. The method of constructivist semantics is a way of recognizing Qur’anic words in this system without any other presuppositions. Farah is one of the Qur’anic concepts that, although it has a positive value in some applications, has been criticized in more cases.Thus, Farah’s interpretation of happiness reinforces the skepticism of the Qur’an’s denial of his opposition to happiness, despite the positive nature of this concept in psychology. Accordingly, this research seeks to find the meaning of Farah in the Qur’an with a descriptiveanalytical method and by using constructivist semantics, and then find the reason for its dominant condemnation.This study shows that in the Qur’an, the semantic components of Farah include pride and joy, and this word is divided into two types based on the superiority or nonsuperiority of the real factor of pride in it, in other words, the existence or nonexistence of the component of reality.The Holy Qur’an lists a number of factors for disapproved Farah, including the blessings of the world, the escape from jihad, and the entanglement of believers.In contrast, the divine grace and mercy, which in the Qur’an refers only to spiritual blessings, is the only factor of admired Farah.