بررسی نهادینه سازی اطعام مسکین در بستر تاریخی نزول قرآن

قرآن کریم به صورت مکرر از اطعام به نیازمندان جامعه سخن گفته است چرا که این گروه در ابتدایی‌ترین نیاز خود یعنی خوراک درمانده‌اند. پر واضح است این آیات در یک بستر تاریخی نازل شده‌اند لذا تدبر در آن‌ها مطابق با ترتیب نزول و با توجه به حوادث و مخاطبان عصر نزول می‌تواند مراحل تشریع یک حکم را آشکار کند. پژوهش حاضر با همین هدف به نگارش درآمده است. بدین‌سان طبق روایات معتبر ترتیب نزول، چینش آیات اطعام مسکین مشخص گردید و سعی بر آن شد با مقارنه این آیات مراحل نهادینه‌شدن این فرمان الهی کشف شود. در سور ابتدایی مکی با تشویق و انذار نسبت به خوراک دادن نیازمندان سعی در ایجاد آگاهی و معرفت بنیادی نسبت به این موضوع شده است. در اواخر این دوره اطعام نیازمندان به صورت جدی‌تر دنبال می‌شود و اعلام می‌گردد در اموال مردم حقی برای بینوایان است. در مدینه و با تشکیل حکومت اسلامی کمک به نیازمندان به صورت یک حکم فقهی در می آید و منابع آن‌ از طریق خمس،زکات، انفاق و کفاره اعمال منهی عنه تامین می‌شود.

Genesis and evolution of feeding the hungry in the Koranic verses

The Holy Qur’an has repeatedly mentioned feeding the hunger. Since these verses have been revealed in a historical context, chronologically studying of the decsent of the Koranic verses and cosidering the events and the audience of the Age of Descent proves that the Prophet has followed a rational plan to establish the institution of feeding the hunger. In the first stage, in Mecca, people were informed of their social responsibility to the deprived people; it was considered as an important charactristic of believers, so those who evaded responsibility, would be punished in the hell. In the second step, in chapters revealed still in Mecca, it is declared that there is a right for the needy in people’s’ property, and therefore the rich were warned about it. After the Prophet’s (pbuh) immigration to Medina and after the formation of an Islamic government, taking care of the needy entered a new phase and became one of the Islamic instructions. Its resources are characterized by khums, zakat, charity, apostasy, pious swearing, and so on. It bcame a divine law. Studying this subject a using chronological methodin addition to clarifying the Prophet’s approach to solve the problems of the society, shows that, on the contrary to the hypocrisy of some Orientalists, the holy Quran is not a collection of irrelevant verses.