آزادی یا اجبار عقیده در موازنه میان «لا اکراه فی الدین» با آیات قتال
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ایروانی جواد
|
منبع
|
تحقيقات علوم قرآن و حديث - 1396 - دوره : 14 - شماره : 2 - صفحه:31 -57
|
|
|
چکیده
|
آیات متعددی در قرآن بر این مطلب تصریح دارند که تحمیل عقیده بر دیگران نامطلوب بوده پذیرش دین امری اختیاری است. در مقابل، آیات فراوانی وجود دارد که به قتال با کافران تا فراگیر شدن دین الهی فرمان میدهد. از آیات چنین برداشت شده است که قرآن، کفار و بهویژه مشرکان را بین اسلام و قتل مخیر کرده است. این مطلب، افزون بر آنکه در تعارض ظاهری با آیات دسته نخست است، خاستگاه شبهاتی قرآنی و دستمایه اتهام بر مسلمانان مبنی بر توسل به خشونت و تحمیل عقیده شده است. برداشتهایی از سایر احکام فقهی همچون حکم مرتد و برخی روایات نیز بر این گونه شبهات دامن زده است. این تحقیق، به نوع توصیفیتحلیلی و روش کتابخانهای، پس از مروری بر دیدگاهها پیرامون نفی اکراه در دین، به دستهبندی آیات قتال پرداخته و با کمک ظهور و سیاق آیات و شواهد تاریخی تلاش کرده است به پرسشهای مطرح پاسخ دهد. تحلیل صحیح این آیات گویای آن است که اجبار در دین و تحمیل عقیده بر دیگران، نه ممکن است و نه مطلوب، و در این حکم، تفاوتی بین اصناف کفار وجود ندارد. با این حال، بر اساس قرآن،بر پا داشتن آیین توحیدی و نگهداری از آن جزء مهمترین حقوق مشروع انسانی میباشد. بدین جهتهم جهاد دفاعی و هم جهاد ابتدایی، در حقیقت دفاع از حق انسانیت در حیات خویش بودهمبارزه اسلام با «مظاهر شرک و بتپرستی» کاملا منطقی مینماید، بیآنکه به اجبار در عقیده بیانجامد.
|
کلیدواژه
|
اکراه در دین، قتال، جهاد، خشونت، ارتداد، تنفیش عقاید
|
آدرس
|
دانشگاه علوم اسلامی رضوی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
irvani_javad@yahoo.com
|
|
|
|
|