معناشناسی توصیفی واژهعزمدر قرآن کریم

عزم از واژگان کلیدی قرآن کریم است.میزان اثرگذاری عزمِ قرآنی بر سرنوشت انسان،آن را به یک واژه اساسی تبدیل کرده است.پژوهش حاضر، واژه عزم را از نگاه معناشناسی ساخت‌گرا و براساس روابط هم‌نشینی و جانشینی بررسی می‌‌کند.با توجه به آیات عزم، دو واژه امر و صبر پربسامدترین هم‌نشین عزم است. واژگان توکل، طلاق، عقده‌ النکاح، شاورهم، عهدناو نسیان دیگر همنشین‌‌های عزم است که هر کدام فقط یک‌بار با این واژه هم‌نشینی داشته‌اند. در میان همنشین‌های عزم، صبر جایگاه ویژه‌ای دارد، تا آنجا که برخی این دو را مترادف دانسته‌اند. سیاق هم‌نشینی عهد با عزم نیز بر جایگاه مقدماتی عهد الهی نسبت بهعزم قرآنی دلالت دارد. بررسی همنشین‌های عزم نشان می‌‌دهد، در چارچوب قواعد هم‌نشینی و جانشینی واژه مناسبی برای جانشینی عزم وجود ندارد. با توجه به همنشین‌های واژه عزم، چهار مولفه معنایی برای آن مشخص شد. تعریف عزمِ قرآنی، بر اساس مولفه‌های معنایی آن چنین است: در فرهنگ قرآن، عزم، اراده حکیمانه قاطع، بر بندگی خداوند متعال است. انسان مومن با کسب و حفظ چنین اراده‌ای بر عهد الهی استوار و از وسوسه نفس و شیطان در امان خواهد بود.