واکاوی اهداف ذکر مغیبات در نهج البلاغه

یکی از موضوعات مهمی که به‌طور گسترده در نهج‌البلاغه گرد آمده، «اخبار از غیب» است. امیرمومنان‌علی(ع) در ضمن خطبه‌ها، نامه‌ها وکلمات قصار از معارف توحیدی بسیار عمیق، پنهانی‌های خلقت و بسیاری از حوادث گذشته و آینده خبر می‌دهد. ‌این اخبار نه ادّعایی دروغ بود و نه ادّعایی صحیح توام با فخرفروشی؛ بلکه اهدافی دقیق و حساب‌شده داشت که شروح نهج‌البلاغه و سایر کتابهای مربوطه توجه شایانی به آن‌ها نکردند؛ شاید به دلیل اینکه آن‌حضرت بر علت بیان آن‌ها تصریح نفرمود. حکومت امام علی (ع) در شرایطی محقّق شد که تنها ظاهری از اسلام باقی مانده بود و عمق و محتوای دین متحوّل شده بود. مردم از پرسشهای علمی و تفسیری منع می‌شدند، اکثر یاران در جهالت بودند و مکر و تزویرهای دشمنان بسیار بود. بررسی شرایط و فضای صدور اخبار غیبی، پژوهش حاضر را به سه هدف عمده رهنمون گشت: الف) معرفت‌افزایی امت اسلام، تفسیر آیات قرآن کریم و اثبات رابطۀ عمیق امام به‌عنوان برترین مفسّر پس از رسول خدا (ص) با این کتاب آسمانی؛ ب) اثبات حقانیت امام نزد یاران؛ ج) اثبات حقانیت امام نزد دشمنان