اوضاع سیاسی کردستان از مرگ نادر تا اواخر زندیه (سال های 1160- 1200ه.ق)

درپی مرگ نادر شاه افشار، ایالت کردستان به مرکزیت سنندج که خاندان متنفذ و محلی اردلان بر آن حکومت میکردند، همچون بسیاری از ایالات دستخوش تغییر و تبدیل قدرت ازسوی مدعیان حکومت ایران شد. همچنین، شرایط راهبردی این ایالت در همسایگی عثمانی زمینه را برای دخالت های مکرر بابعالی از طریق سرحدداران آنان (بابان ها) فراهم کرد. نبودن حکومتی یکپارچه و متمرکز در ایران به گسترش دامنهی نفوذ عثمانی ها منجر شد؛ بهطوری که در همین دوره، چندینبار حکومت کردستان از خاندان اردلان گرفته شد و بهدست پاشایان شهرزور و سلیمانیه اداره گردید. محدودهی زمانی پس از مرگ نادر تا سال های پایانی حکومت زندیه (سال های 1160- 1200ه.ق)، بهدلیل حوادث و دگرگونی های آن یکی از دوره های پرحادثه در تاریخ کردستان است. در پژوهش حاضر، دلیل و چگونگی تحولات سیاسی کردستان، نقش و عملکرد حکام اردلان در این تحولات و روابط و مناسبات آنان با صاحبان قدرت در این دوره را بررسی و علل ناآرامی های این ایالت را مشخص می کنیم. یافته های پژوهش نشان می دهند که بحران خلا قدرت پس از مرگ نادر و نبودن حکومتی یکپارچه و مقتدر در ایران، سیاست های نادرست برخی حکام اردلان در این دوره، روابط نامناسب میان خاندان زندیه و خاندان اردلان و رقابت پاشایان بابان برای سلطه بر کردستان، ازجمله علل مهم ناآرامی های کردستان در این برهه بودهاند.