ارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر

با در نظر گرفتن شاخصه‌های حکومت پهلوی، نوعی تضاد و تعارض و چالش میان ماهیت قدرتِ حاکمیت با حقوق ملت در قانون اساسی شکل می‌گیرد که در این چالش نقش و عملکرد نمایندگان به‌عنوان واسطۀ مردم با قدرت حاکمیت در مجلس شورای ملی اهمیت می‌‌یابد. این پژوهش با رویکردی مقایسه‌ای - تحلیلی عملکرد علی دشتی و احمد اخگر، دو نمایندۀ صاحب‌نام منتخب حوزۀ بوشهر را در چالش میان دو متغیر قدرت حاکمیت و حقوق مردم ارزیابی می‌کند و باتوجه‌به خاستگاه اجتماعی و مواضع سیاسی آنان ازطریق تحلیل محتوای آرا، مذاکرات و نطق‌های آنان در مجلس شورای ملی روشن می‌کند که این دو نماینده در عمل به وظایف خویش در بستر این چالش چه نقشی ایفا کرده‌اند. چنین به نظر می‌رسد که نظام حکومت پهلوی به‌گونه‌ای بر ساختار مجالس شورای ملی تاثیر گذاشت که نمایندگان منتخب را در تنگنای دو اهرم قدرت حاکمه و حقوق مردم قرار داده و علی‌رغم پایگاه اجتماعی تقریباً مشابه این دو نماینده، مواضع سیاسی متفاوت و به‌تبع آن عملکرد متفاوتی برای آنان در نظام پارلمانی رقم زده است. تحلیل محتوای برخی اسناد، نطق‌ها و مذاکرات آن‌ها در جلسات مجلس، با وجود برخی وجوه مشابه در درصد توجه به حقوق مردم و فعالیت‌های این دو نماینده، حاکی از سه نتیجۀ متفاوت در عملکردشان است: 1. نسبت تعداد نطق‌ها به دفعات حضور در ادوار مختلف به‌عنوان نمایندۀ بوشهر متفاوت است، 2. درصدی از گزاره‌های به‌دست‌آمده از نطق‌های علی دشتی در راستای تحقق اهداف حکومت است، درحالی‌‎که نطقی در این خصوص از اخگر ثبت نشده است، 3. انضباط پارلمانی متفاوت دو نماینده که نهایتاً این نتایج یکی را با چهره و کارنامۀ پارلمانیِ به‌دور از حاشیه و نزدیک‌تر به مردم معرفی می‌کند و کارنامۀ دیگری را با نوعی دوگانگی در اندیشه و عمل نشان می‌دهد.

evaluating the parliamentary performance of bushehr mps in the tension between the rights of the people and the power of the pahlavi government, a case study: ali dashti and ahmad akhgar

considering the characteristics of pahlavi government, a kind of contradiction, conflict, and challenge is formed between the nature of sovereign power and people’s rights in the constitution, in which the role and performance of deputies as mediators between the people and sovereign power in the national assembly becomes essential. using a comparative-analytical approach, this research assesses the performance of ali dashti and ahmad akhgar, who were elected representatives from the bushehr constituency. the research focuses on the interaction between sovereign power and people’s rights taking into account their social background and political positions. by analyzing their votes, negotiations, and speeches in the national assembly, the research aims to understand the role played by these two representatives in addressing this challenge. the content analysis of some of their documents, speeches, and negotiations in the parliamentary sessions, despite some similarities in the percentage of attention given to the rights of the people and the activities of these two representatives, reveals three different results in their performance: 1. the difference in the ratio between the number of speeches and the number of their presence in the different eras as representatives of bushehr, 2. a percentage of the proposals obtained from the speeches of ali dashti coincides with the achievement of the objectives of the government, while no speech is recorded by akhgar in this regard, 3. the different parliamentary disciplines of the two representatives, ultimately eclipse these results. it presents the parliamentary record far from the margins and closer to the people, and shows a different record with a kind of duality in thought and action.