|
|
|
|
آن مردِ سلطانی؛ استاد ابومنصور (نمونه‌ای از حضور زردشتیان در تشکیلات دیوانی و سپاهی آل بویه)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
دالوند حمیدرضا
|
|
منبع
|
تاريخ اسلام و ايران - 1400 - دوره : 31 - شماره : 49 - صفحه:11 -22
|
|
چکیده
|
جامعه زردشتی ایران با فروپاشی دولت ساسانی و چیرگی اسلام، فراز و فرودهای بسیاری دید؛ البته نه آن‌گونه مطرود شد که گمان می رود و نه توانست اقتدار پیشین را حفظ کند. جامعۀ زردشتی بر آن شد تا با اثبات صاحب کتاب بودن و قرار گرفتن در کنار دیگر ملل اهل کتاب و پرداخت جزیه، ادامۀ حیات خویش را ممکن سازد. وجه دیگر امکان حیات آنان، در قالب حضور فعال در امور دیوانی و حفظ این جایگاه تا سدۀ پنجم قمری بود. زردشتیان دبیران و دیوانیان دقیق و ماهری بودند. دولت امیران آل بویه که در پی احیای سنت های ایرانی بود، فرصت بیشتری به دیوانیان زردشتی داد. موضوع این گفتار به شیوۀ تحلیل تاریخی، بررسی یکی از شخصیت های زردشتی به نام ابومنصور است که در زمان بهاءالدوله دیلمی (حک: 379-404ق) ضمن حفظ جایگاه علمی و دینی خود نزد هم‌دینانش، مصدر خدمات مهم دیوانی بود. نام و یاد او با عنوان «استاد ابومنصور» که نشانگر جایگاه علمی اوست، در منابع نویافتۀ زردشتی و همچنین در متون تاریخی عربی آمده است. او با بهره‌گیری از شهرت و جایگاه خویش توانست در تدوین و جمع‌آوری منابع دینی زردشتی نقش‌ساز باشد و با نفوذ سیاسی و دیوانی توانست جایگاه زردشتیان را در ساختار قدرت آل بویه ارتقا دهد. آزادی نسبی مذهبی این دوره، رشد شخصیت‌های زردشتی را فراهم ساخته بود.
|
|
کلیدواژه
|
زردشتیان، دیوان‌سالاران زردشتی، آل بویه، بهاءالدوله دیلمی، ابومنصور
|
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, پژوهشکدۀ زبان‌شناسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
zurvandad@yahoo.de
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
That man, Ostad Abu-Mansour, who is a governmental man (An Example of the Presence of Zoroastrians in the Administrative and Military Organization of the Bouyeh Dynasty)
|
|
|
|
|
Authors
|
Dalvand Hamidreza
|
|
Abstract
|
Zoroastrian Society of Iran saw many ups and downs with the collapse of the Sasanian government and the domination of Islam. It was, however, neither dismissed as it was thought nor able to maintain its former authority. The Zoroastrian society sought to make a living by proving that it was the owner of a book and that it is beside the people of AhleKitab, and by paying the ransom or jizyah. Another reason for the Zoroastrians to live longer was their dominance over bureaucratic affairs and preservation until the fifth century AH. They were meticulous and skilled office workers. The government of the Bouyeh, which sought to revive Iranian traditions, gave the Zoroastrian administrative an opportunity. The subject of this essay is an examination of one of the Zoroastrian personalities who served an important role in the time of Baha’udaulah alDilami (c. 379404 AH). His name is mentioned both in Zoroastrian sources and in Arabic historical texts.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|