بررسی نزاع گفتمان‌ها بر سر معانیِ سیاسی- مذهبی در معرفة الصحابه ابونعیم اصفهانی (مطالعه موردی: تراجم خلفای سه‌گانه و علی (ع))

معرفة الصحابه ابونعیم اصفهانی از جمله مهم‌ترین منابع صحابه‌نگاری قرن چهارم تا پنجم قمری است که همانند سایر منابع معرفتی در حوزۀ تاریخ، پدیده‌ای شفاف و خنثی نیست که واقعیت‌های اجتماعی، سیاسی و مذهبی را عیناً بازگو کند، بلکه حقایق را تحریف و یا پنهان می‌کند. از این رو، این دسته از منابع بازتابی دقیق و منطبق بر عینیت نیستند، بلکه به نوعی بازنمایی اراده و اندیشه‌های مورخ‌اند و تحت تاثیر بافت‌های زمانۀ مولف تدوین شده‌اند. البته بازتاب این تفکرات دربارۀ روایات مربوط به خلفای راشدین که در برهه‌ای از تاریخ، خود تفکرساز بوده‌اند، بیشتر است. بر همین اساس، نگارندگان پژوهش حاضر درصد برآمده‌اند براساس روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به این مسئله بپردازند که الگو و نحوۀ بازنمایی روایات معرفة الصحابه دربارۀ خلفای سه‌گانه و علی(ع) بازتاب کدام معانی از گفتمان‌های سیاسی مذهبی جامعه است؟ این پژوهش نوعی تحقیق متن‌محور است که چگونگی شکل‌گیری قدرت (سیاسی مذهبی و غیره) در متن را که ابونعیم با برجسته‌سازی یک اندیشه و طرد سایر اندیشه‌ها به تقویت آن قدرت پنهان می اندیشد، تفسیر خواهد کرد.

The Study of the Conflict of Discourses on Political-Religious Meanings in Al-Ma’rifah Al-Sahaba Abu Naeem Isfahani (Case Study of the Translation of the Three Caliphs and Ali)

The introduction of alSahab alIsfahani is one of the most important sources of fourteenthcentury AH compilations which, like other epistemological sources in history, is not a clear and neutral phenomenon that distorts social, political, and religious realities but distorts the facts. These sources, therefore, may not be an accurate reflection of objectivity but rather a representation of historians’ intentions and ideas, influenced by the contexts of the author’s time. However, reflections on these narratives are relevant. Narrations on Rashidun caliphs at one point in history have been more selfthinking. Based on Critical Discourse’s analysis of the discourse, Zn is attempting to reflect on the meaning and pattern of the alSahabah narrative’s narrations about the ’three’ caliphs of the ’a’, so what is the meaning of the politicalreligious discourse of society? The point is that he will interpret how power (politicalreligious) is formed in the context that Abu’nim thinks of, reinforcing that hidden power by highlighting one idea and rejecting other ideas.