سامان‌دهی نظریه‌ی عمومی صحت ایقاعات عهدی

ایقاع به‌ عنوان یکی از اعمال حقوقی، حسب مورد می‏تواند موجد آثار متفاوتی باشد؛ اما برخلاف عقود که از دیرباز از منابع اصلی تعهد به‌ شمار می‌آمدند، توانایی این نهاد حقوقی در ایجاد تعهد، از جهاتی مورد تردید است. در این نوشتار با استفاده از چند روش گوناگون از جمله استقراء در مصادیق محل اختلاف ایقاع عهدی، مبانی نظری موضوع و منابع فقهی مستند اصل صحت و اعتبار ایقاع عهدی یا تعهدات یک‏طرفه بررسی شده و جایگاه آن به‌ عنوان یکی از منابع تعهد تبیین گردیده است. ایجاد تعهد برای دیگری بر اساس یک اراده، با موانعی مواجه است و جز به ‌صورت استثنایی قابل تحقق نیست؛ اما در بحث ایجاد التزام برای خود، با توجه به اختلافی بودن مصادیق، این نتیجه حاصل می‌شود که برای تمهید قاعده قابل استفاده نیست؛ لیکن با بررسی مبانی نظری و مستندات فقهی قضیه می‌توان به این نتیجه رسید که ایجاد تعهد یک‌جانبه برای خود با مانع جدی مواجه نیست.