جستاری فقهی- حقوقی در باب کتب ضلال

گستره‌ی مفهومی اصطلاح کتب ضاله همواره مورد اختلاف بوده و مصادیق آن با توجه به پیدایش ابزارهای ارتباطی نوین محل بحث است. نوشتار حاضر در پژوهشی مساله‌ محور و به شیوه‌ی توصیفی - تحلیلی، به ابهام‌زدایی از معانی مذکور می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد واژه‌ی کتاب در کلمات فقیهان از باب نمونه ذکر شده و مناط در صدق عنوان ضلال، وجود عنصر گمراه‌کنندگی است؛ لذا مادام که چنین وصفی موجود است، تنوع وسیله شامل کتاب، شبکه‌های مجازی و ابزارهای رایانه‌ای، به حکم تکلیفی (حرمت) و حکم وضعی (پاسخ‌های کیفری و مدنی) خللی وارد نخواهد کرد. از بُعد حقوقی نیز ترویج کتب ضاله می‌تواند موجد مسوولیت مدنی باشد؛ ضمن این که قابلیت انطباق با برخی عناوین مجرمانه را دارا است.