تحلیل محتوای کیفی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی از منظر جهت‌گیری جنسیتی

هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامه درسی دوره ابتدایی بر مبنای مولفه‏های جنسیتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری پژوهش، کتاب‌های درسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری پژوهش به شیوه هدفمند از نوع موارد مطلوب و شامل محتوای کتاب‌های هدیه‏های آسمانی، مطالعات اجتماعی و فارسی است. مولفه‏های پژوهش شامل ویژگی‏های شخصیتی، الگوهای اجتماعی و‏ سیاسی و نقش‌های حرفه‏ای مربوط به جنسیت و نیز واحد تحلیل مضامین است. نتایج تحقیق نشان داد که زنان معمولاً در نقش افرادی احساسی و زیر‏دست و مردان با ویژگی‏های شخصیتی خردمحور و دستوردهنده ظاهر شده‏اند. در رابطه با نقش‌های شغلی، مردان در مشاغل بیرون از خانه و زنان در قالب مشاغل مربوط به خانه‏داری یا حداکثر در مشاغل آموزگاری و پرستاری ایفای نقش کرده‏اند. راجع به الگوهای اجتماعی و سیاسی نیز مردان در قالب الگوهای رهبری سیاسی، مصلحان اجتماعی و صاحبان خرد ظاهر شده‌اند و در مقابل، الگوی ارائه‌شده برای زنان در قالب مادری و همسری مجسم شده است.

Qualitative Content Analysis of Elementary Textbooks based on Gender Orientation

The aim of this study was the content analysis of elementary textbooks based on gender orientation. Method of research was qualitative content analysis and Statistical population was textbooks of the elementary textbooks. Statistical Sample of research was includes Heavenly gifts, Social studies, and Persian books. Components of the study were including personality characteristics, political and social patterns and professional roles. Results showed that women have emotional and the subordinate role and men have intellectual personality characteristics and directive. Relation to job roles, men had jobs outside the home and women were in jobs related to nursing home or maximum of teaching and nursing role. About the social and political patterns as well as men in the form of social and political leadership patterns, the peacemakers and owners but in contrast, the pattern for women embodied in the form of the mother and the husband.