شناسایی و تبیین عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان در خدمات اطلاعاتی و دانشی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تبیین عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان در خدمات اطلاعاتی و دانشی انجام شد. این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و برحسب روش و چگونگی به‌دست آوردن داده‏های مورد نیاز،‏ آمیخته اکتشافی با کمک راهبرد توصیفی‌ـ پیمایشی است. برای بسط مدل نظری (مدل اسپریتزر) و همچنین پی‌بردن به عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان کتابدار و اطلاع‏رسان،‏ تعداد 9 مصاحبه‏ با مدیران زن شاغل در کتابخانه‏های عمومی شهر تهران انجام گرفت. یافته‏های بخش کیفی نشان داد 8 مولفه بر توانمندسازی روان‌شناختی زنان تاثیرگذار است. مولفه‏های دانش و مهارت تخصصی،‏ انگیزش، و الگوسازی به سایر عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی در مدل نظری اضافه شد،‏ و درنهایت ترکیب یافته‏های بخش کیفی و مدل اسپریتزر مدل مفهومی پژوهش را به‌وجود آورد. جامعه آماری در بخش کمی،‏ 137 نفر از زنان کتابخانه‏‏های عمومی شهر تهران بودند. برای گردآوری داده‏ها از پرسشنامه خودساخته عوامل موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی استفاده شد. روایی پرسشنامه به وسیله روایی محتوا تایید شد. همچنین، پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 90درصد تعیین شد. برای تحلیل یافته‏ها در این پژوهش از نرم‏افزار pls جهت تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد عوامل فردی موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان زن به ترتیب عبارت‌اند از: انگیزش،‏ الگوسازی،‏ دانش و مهارت تخصصی، و عزت نفس. عوامل گروهی موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان زن به ترتیب عبارت‌اند از: اهمیت گروهی،‏ اعتماد بین‌گروهی،‏ ادراک‏گروه ‏از میزان تاثیرگذاری و تصمیم‏گیری گروهی. عوامل سازمانی موثر بر توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان زن به ترتیب عبارت‌اند از: وضوح نقش،‏ حیطه کنترل،‏ دسترسی به اطلاعات،‏ فضای مشارکتی،‏ دسترسی به منابع،‏ و حمایت‌های سازمانی.