سنجش عوامل موثر بر شکاف رفتار و نگرش زنان به سن مناسب ازدواج در شهر کوهدشت

با نفوذ مدرنیته در ایران، نظام هنجاری در جوامع دچار دگرگونی شده و الگوهای سنتی، به‌ویژه الگوی خانواده، هم‌زمان دچار تحولات مختلفی گردید؛ به‌طوری‌که در طول دهه‏های اخیر میانگین سن ازدواج دختران افزایش یافته است. این نوشتار، با عنایت به این تحولات، درصدد اندازه‏گیری میزان شکاف در رفتار و نگرش زنان به سنّ‏ مناسب ازدواج و تعیین‏کننده‏های آن در شهر کوهدشت است. ساکنان این منطقه از نظر ترکیب قومی و فرهنگی لُر و لَک‌اند. فقر مطالعات در زمینه الگوهای ازدواج در میان زنان این گروه قومی ضرورت این مطالعه را اجتناب‏ناپذیر می‏سازد. داده‏ها حاصل پیمایشی است که در فروردین 1392 بر نمونه‏ای بالغ بر 395 زنِ حداقل یک بار ازدواج‌کرده ساکن در خانوارهای معمولی شهر کوهدشت صورت گرفته است. روش نمونه‏گیری ترکیبی از روش‏های خوشه‏ای چندمرحله‏ای، تصادفی، و تصادفی سیستماتیک است. نتایج از بروز شکاف در رفتار و نگرش زنان به سنّ مناسب ازدواج برای دختران حکایت دارد. میانگین سنّ ازدواج ترجیحی‏ زنان برای دختران در میان 63 درصد از افراد نمونه، متفاوت از سنّ آن‏ها به هنگام ازدواج است. شکاف‏ها عمدتاً در جهت منفی است. بیش از 80 درصد زنان میانگین سنّ ازدواج ترجیحی‏شان برای دختران بیشتر از سنّ آن‏ها به هنگام ازدواج است. بر پایه این بررسی، پایگاه اقتصادی‌ـ اجتماعی زنان، نگرش فرامادی به ازدواج، استقلال زنان، و سنّ پاسخگویان بیشترین تاثیر را در میزان شکاف بین رفتار و نگرش زنان به سنّ مناسب ازدواج دارند. نتایج بیانگر این واقعیت است که ترکیبی از مشخصه‏های اقتصادی‌ـ اجتماعی، جمعیتی، و عوامل و زمینه‏های قومی‌ـ فرهنگی، تبیین بهتری از شکاف در رفتار و نگرش زنان نسبت به سنّ ‏مناسب ازدواج به‌دست می‏دهد.