توسعۀ مفهومی حق بر سلامت زنان و تحلیل آن در سیاست‏ گذاری‏ های کلان و خرد

در جوامع توسعه‌یافته، حق بر سلامت مفهوم وسیعی یافته و حق دسترسی به آن در ابعاد مختلف بازتعریف می‌شود. تبیین حق بر سلامت زنان تحت‌تاثیر جنسیت و تجربه تغییرات متعدد در طول دوره‏های زندگی آنان، واجد اهمیت خاص است و نیازمند ایجاد ساختار جدید مبتنی بر آگاهی و معرفت دقیق بر نیازها و عوامل موثر بر آن است. در اندیشه حقوق عمومی، تامین سلامت همگانی و حفظ بهداشت شهروندان از تکالیف اساسی دولت‏هاست که مداخله دولت شامل طیف وسیعی از اقدامات در راستای ارتقای سطح سلامت از طریق تدوین قوانین و نظارت بر آن‏ها و با هدف اجرای فرایندها و سیاست‏های کلان اثربخش در این حوزه می‏شود. این پژوهش، که با هدف شناسایی ابعاد مختلف حق بر سلامت زنان و تکالیف دولت‌ها نگاشته شده است، از نظر نوع کیفی و به لحاظ روش به صورت توصیف و تحلیل اسناد مربوطه انجام شده است. حق بر سلامت زنان را در ابعاد متعدد جسمی، معنوی، روانی، اجتماعی، شغلی، زیست‌محیطی و فکری شناسایی و شاخص‌سازی کرده است. یافته‏های تحقیق و بررسی اسناد بالا‌دستی و سیاست‌گذاری‏های کلان حاکی از آن است که نه‌تنها قوانین موجود فاقد اثر‌بخشی لازم در عمل و اجرا هستند، بلکه از جنبه ماهوی صرفاً به برخی از ابعاد حق بر سلامت زنان توجه شده است. بنابراین تدوین برنامه جامع تقنینی سلامت زنان در همه حوزه‌ها مبتنی بر سیاست‏های کلان تحول‌محور به‌منزله یکی از شاخص‏های توسعه‌یافتگی ضرورت دارد.

Conceptual development of women’s right to health and its analysis in Micro and macro policies

In developed societies, the right to health has gained a broad meaning and different countries have redefined it in various dimensions. Explaining the right to women’s health influenced by gender and experiencing multiple changes during their lifetime is of particular importance and requires the creation of a new structure based on accurate knowledge and awareness of the needs and the factors affecting it. In public law, the securement of public health and maintaining the health of citizens are among the fundamental responsibility of states. Government intervention includes a wide range of measures to improve health through the formulation and monitoring of laws and the implementation of macro policies in this area. This qualitative research, has been conducted by describing and analyzing the relevant Micro and macro documents and has identified the right to women’s health in various and high important dimensions such as physical, spiritual, psychological, social, occupational, environmental and intellectual dimensions. The findings of the research and review of upstream documents and macropolicies indicate that only some aspects of the right to women’s health have been identified and regulated, therefore the development of a comprehensive legislative program for women’s right to health in all areas is essential based on macrotransformative policies as one of the indicators of development.