زنان و دگرگونی‌های آینده؛ تحلیلی بر تصاویر ذهنیِ دخترانِ متولد دهه 1370 از آینده

در دنیایی که تغییرْ وجه مشخص و ثابت آن است، تغییرات نسلی سرعت بیشتری گرفته‏اند و نسل به مفهومی با عمر کوتاه‏تر از یک دهه تبدیل شده است. متولدانِ هر دهه سبک زندگی متفاوتی دارند، نیازهایشان متفاوت است و خواسته‏ها و آرزوهای دیگری دارند. از این منظر، مطالعه در ویژگی‏ها و نگرش‏های یک نسل و مطالعات میان‏نسلی برای فهم بهتر رفتارهای اجتماعی و نحوه ساخت واقعیت اجتماعی آینده ضروری است. پژوهش حاضر مطالعه‏ای آینده‌پژوهانه است که به کشف کلان‏روایت‏های شکل‏دهنده به تصاویر آینده در ذهن دختران دانشجویِ متولد دهه 1370 پرداخته است. داده‏های این پژوهش از مصاحبه‏های نیمه‏ساختاریافته به‏دست آمده و با روش‏های کیفیِ تحلیل مضمون و تحلیل روایت، تجزیه و تحلیل شده‏اند. نتایج تحقیق نشان‌دهنده 8 کلان‏روایت از آینده در ذهن مصاحبه‌شوندگان است. این کلان‌روایت‏ها به ترتیب: 1. گام‏های کوچک و تغییرات تدریجی، 2. گذر از زندگی سنتی به زندگی مدرن، 3. اجتماعِ بی‌آینده، 4. رنگِ من، 5. بهشت وطن، 6. سهم‏خواهی زنانه، 7. آینده بی‏جنسیت و 8. همیشه‌مادر نام گرفتند. در‌نهایت، یافته‏های این مقاله نشان می‏دهد که هر‌چند مصاحبه‌شوندگان مانند اکثر جوانان دنیا با دو مقوله ناامیدی اجتماعی و فردگرایی به‏عنوان تصاویر منفی از آینده مواجه‌اند، سه روایتِ آینده بی‌جنسیت، پذیرش نقش مادری و تصویر مثبت از آینده ایران نشان‏دهنده نقش سازنده زنان متولد دهه هفتاد در آینده کشور است.