دلالت‏ های معنایی مصرف قلیان بین زنان بلوچ (مطالعه‌ای کیفی در روستای دامن شهرستان ایرانشهر)

برخلاف بسیاری از پژوهش‏های گذشته، که بیشتر با الهام از نوعی گفتمان‏ پزشکی و آسیب‏شناختی به دنبال بررسی پیامدهای مصرف قلیان و مواد دخانی بر سلامت مصرف‏کنندگان بوده‏اند، هدف پژوهش حاضر فهم دلالت‏های معنایی چنین امری بین زنان بلوچ ساکن در روستای دامن شهرستان ایرانشهر است. با توجه به مسئله‌محوری پژوهش و مهم‏ترین هدفی که اشاره شد، در بعد روش‏شناختی از نوعی رویکرد کیفی متناسب با کار انسان‏شناختی، یعنی «مردم‏نگاری»، بهره برده‏ایم. درنهایت، یافته‏ها نشان می‏دهند که تمایل به مصرف قلیان در جامعه مطالعه‌شده صرفاً تمایلی فردی و آنی نیست و عملی ضد اجتماعی و ناهنجار به‏شمار نمی‏آید. به‏عکس، این عمل را باید در امتداد بسترهای فرهنگیِ ویژه‏ای دید که دلالت‏های معنایی خاصی را نیز به دنبال دارد. این موضوع به دنبال ارائه شش مقوله محوری مورد بحث قرار گرفته است: 1. مصرف قلیان و تداوم سنت‏ها؛ 2. مصرف قلیان، تایید و هویت‏یابی اجتماعی؛ 3. مصرف قلیان، رهایی از تنش و عاملیت زنانه؛ 4. مصرف قلیان و اوقات فراغت؛ 5. مصرف قلیان و درمان بیماری؛ 6. مصرف قلیان، تقویت و تداوم انسجام گروه.

Semantic implications of hookah using among Baloch women (A qualitative study in Damen village of Iranshahr city)

Unlike many previous studies that have been inspired by some kind of medical and pathological discourse to investigate the consequences of hookah and tobacco use on consumer’s health, the purpose of the present study is to understand the semantic implications of this phenomenon Among Baloch women residing in Damen village of Iranshahr city. In view of the main issue of the research and the most important goal outlined, in the methodological dimension we have also adopted a qualitative approach appropriate to anthropological work, namely “ethnography”. Finally, the findings show that the tendency to use hookah among the study population is not merely an individual tendency and it’s not antisocial and abnormal. Rather, it must be seen along special cultural contexts that have unique semantic implications. This topic is discussed in the following six categories: 1) Hookah using and continuation of traditions; 2) Hookah consumption, affirmation and social identification; 3) Hookah using, redemption of tension and woman’s agency; 4) Hookah using and leisure; 5) Hookah using and treatment of disease; 6) Hookah using, strengthening and maintaining of group cohesion.