بررسی تصویر زن در قالی‌های عشایری نقش «نُه‌ زن» با تاکید بر مولف اجتماعی پوشش زنان عشایری

تصویر زن به‌عنوان نقشی انسانی از نقش‌های رایج در قالی‌های عشایری است که در مناطق مختلف کشور در قالب‌ها و ساختارهای متفاوت بافته شده است و قطعاً مفهومی نمادین و خاص هم دارد. «نُه زن» از نقش‌هایی است که در آن تصویر زن بافته شده است و در این پژوهش در سه نمونه قالی از سه ایل متفاوت بررسی می‌شود. پژوهشگران در پی نوع تصویرگری زن در این دسته از فرش‌های دستباف ایرانی و ارتباط این نوع تصویرپردازی با شکل ظاهری و اجتماعی زنان عشایرند. در‌واقع، نوع پوشش و آرایش به‌منزل یکی از هنجارهای اجتماعی برای زنان در این تحقیق بررسی می‌شود. پرسش اصلی این تحقیق این‌چنین بیان می‌شود که: نوع تصویرپردازی زن در این قالی‌ها با ساختاری که جامع عشایری برای زنان خود به‌عنوان هنجار، رسم و سنت در قالب پوشش و پوشاک می‌پسندد، تا چه میزان در رابطه است؟ این تحقیق به روش توصیفی‌ تحلیلی و با جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اینترنتی انجام شد. پوشش زنان در قالی بلوچ به پوشش اجتماعی زنان عشایر بلوچ نزدیک است، پوشش زنان در قالی کرد با پوشش اجتماعی زنان عشایر کرد خراسان شباهت لازم را ندارد و همچنین پوشش زنان در قالی افشار هیچ قرابت و شباهتی با پوشاک زنان در عشایر افشار کرمان ندارد.

Image of Women in Nomadic Carpets; the Motif of Nine Women with Emphasizing on the Social Component of Nomadic Women’s Clothing

The image of a woman as a human motif is one of the common motifs in nomadic carpets, which has been woven in various formats and structures, in different regions of Iran, and it definitely has also a symbolic and special meaning. The motif of &nine women& is among the motifs in which the image of the woman is woven. This research tries to address three sample carpets from three different clans. Researchers are looking for the type of woman illustration in this category of Persian hand-woven carpet, and its relationship with the appearance and social image of nomadic women. In fact, the type of clothing and adorn are studying in this research, as one of the social norms for women. The main purpose of this research is to assess the relationship between the type of women imagery in these carpets, and the structure that the nomadic community prefers for the women as a norm, tradition, and custom in the form of clothing. This research is conducted by a descriptive-analytical method through the library and internet data collection. Women’s clothing in Baluch carpets is similar to the social clothing of Baluch nomadic women. Whereas women’s clothing in Kurdish carpets is not enough similar to the social clothing of Khorasan Kurdish nomadic women, and also there is no resemblance between women’s clothing of Afshar carpets and the women’s clothing in Kerman Afshar nomads.