مطالعۀ شکل‌گیری هویت جسمیت‌یافتۀ زنان دهۀ نود با رویکرد روانشناسی گفتمانی

هویت به تعبیری بخش ضروری حالات روانی انسان است که شیوۀ تعامل با جامعه را کنترل می‌کند. درمقابل رویکرد روانشناسی گفتمانی هویت را برساختی پویا می‌داند که ازطریق گفتمان و تعامل اجتماعی حاصل می‌شود. گفتمان در این رویکرد، منجر به خلق بدن‌های گفتمانی شده و این بدن‌ها نیز در برساخت هویت جسمیت‌یافته دخیل هستند. از‌این‌رو هدف از نگارش مقالۀ حاضر بررسی توانایی این رویکرد در مطالعۀ هویت، بالاخص هویت جسمیت‌یافته و نشان دادن محدودیت مدل دکارتی، است. این رویکرد، رویکرد تحلیلی نظری به گفتمان است که گفتار و نوشتار را در کانون مطالعات خود قرار می‌دهد و فهم پدیده‌های روان‌شناختی را در بستر اجتماعی ممکن می‌داند. پژوهش حاضر کیفی بوده و داده‌ها از ده نفر از بلاگرهای زن در ردۀ سنی بیست الی سی سال از منطقه‌ای یک‌دست در تهران، ازطریق مصاحبۀ باز و ضبط لایو اینستاگرام جمع‌آوری ‌شده است. نتایج نشان از برساخت هویت جسمیت‌یافته به‌واسطۀ ساخت‌های زبانی  ساده و روزمره و از ویژگی‌های فیزیکی بدن تغییریافتۀ زنان به‌عنوان ویژگی‌های قابل ‌شناسایی هویت دارد. اهمیت ساخت زبانی فاعل و مفعول فاصلۀ بین هویت و بدن را کمرنگ کرده و از این طریق عاملیت از زنان زدود‌ه شده و فیزیک و تغییرات بدن فراتر از آگاهی قرار می‌گیرد.

Study of the Formation of Embodied Identity of Women in the Nineties with a Discourse Psychology Approach

AbstractIdentity is classically assumed a crucial part of one’s psychological state that guides how we behave and how we fit into society. Identity in discursive psychology is a dynamic construction which is attained through social interaction and discourse. The latter has definite role in construction of embodied identity. This paper shows the possibility of discursive psychology for understanding embodiment and identities in different research setting. Then, a second goal is to challenge the boundaries of embodiment and the limits of a Cartesian Model of bodies and identities. Discursive psychology is an analytic and theoretical approach to discourse, which focuses on speech and writing, believing that psychological phenomena should be understood in social contexts. This study is a qualitative method of data analysis. The interviewees are ten female bloggers between the age of twenty to thirty, from homogeneous areas in Tehran. The data are collected through blogger's interviews and live broadcasts on Instagram. The results demonstrate that the embodied identity are formed through every day and simple practices and that human physics plays a crucial role in the construction of embodied identity. It has also emphasized the significance of subjectobject construction in identity work and the consequences of this discursive constructions that blur the boundary between self (subject) and bodies (object). Blurring this boundary could at times decrease the agency of the speaker, where physical or bodily processes are oriented as beyond the conscious or active control of the individual.