برساخت تصویر «زن» در نشریات تخصصی هنری در دورۀ اصلاحات (1376 تا 1384)

رسانه‏های مکتوب، از جمله نشریات تخصصی هنری یا هنری‌ ادبی، می‏توانند از واقعیت‏های اجتماعی تصویری برساخته را عرضه کنند که در فهم مخاطبان آن‌ها از جامعه بسیار تاثیرگذار است، پژوهش در این مقاله با پرسش از اینکه؛ چه برساختی از زنان در نشریات تخصصی هنری یا هنری‌ ادبی در دورۀ اصلاحات (13761384) صورت گرفته است، بر آن است تا رویکرد هر‌یک از نشریات مورد مطالعه را در پرداختن به زنان و مسائل آنان دریابد. بدین منظور با بهره‏گیری از نظریۀ بازنمایی استوارت هال و با استفاده از تحلیل مضمون (تحلیل تماتیک)، 27 نشریۀ هنری یا هنری‌ ادبی منتشره در دورۀ مزبور مطالعه شده است. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که نشریات مورد نظر، در سه گروه، رویکردهای متفاوتی به موضوع داشته‏اند؛ در یک دسته از نشریات، تصویر زن یا به غیبت رفته یا از آن احتراز شده است. در دستۀ دوم، تصویر زن در حاشیه قرار داده شده و در دستۀ سوم، به‏طور برجسته‏ای، برساخت گفتمانی از زن صورت گرفته است. تحلیل مضامین این نشریات نشان داد که تصویر بازنمایی‏شده از زنان، بسته به رویکردهای گاه تجاری برخی نشریات، به‏ویژه نشریات سینمایی، الزاماً با هدف تقویت گفتمان اصلاحات برساخته نشده، اما متاثر از نگاه مشارکت‏جوی زنان در گفتمان اصلاحات بوده است.

The Production of the Image of Woman in Specialized Art Publications in the Period of the Reforms (1997 to 2005)

After the Islamic Revolution in Iran in 1979, women were the subject of various discourses. The media played a central role in the discourse construction about women. Written media, including artisticliterary journals, can construct social realities that influence society. This paper inquires into the ways in which women have been constructed by these journals in the reform era (19972005) to find out how these journals have represented women and to what field of discourse they refer. Thus, Stuart Hall’s theory of media representation, which focuses on the construction approach, was applied to the study of 27 selected artisticliterary or art journals published during the reform era. The selected art journals were analyzed using thematic analysis. The results showed that the studied journals that represented women were classified into three categories: 1. The ones that ignored women; they did not play a discursive constructive role for women in the reform era 2. Those that had a low representation of women; they put women in the side lines 3. The journals that constructed women in a particular discourse. The constructed representation of women in the 3rd category of art journals studied appealed to the reform and popularcommercial discourse.